පෙතන්ගොඩ උයනේ කටු උණ පඳුරු - Thorny Bamboo Trees at Pethangoda Historical Park

මියැදුණු උණ අත්තකින් ගළවා ගත් උණ කටුව

දැනට වසර ගණනකට පෙර එක් සඟරාවක් වෙනුවෙන් සීතාවක රාජධානිය පිළිබඳ ලිපියක් සකස් කිරීම සඳහා අවිස්සාවේල්ලේ බලා යාමට සිදුවිය. එයට හේතුව සීතාවක රාජධානිය පිහිටියේ එම ප්‍රදේශය අවට වීම නිසාය. මේ සඳහා කොළඹ පුරා විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරී මහතෙකුද මගපෙන්වීම සඳහා සහය පළ කළේය. මෙයට පෙර ද සීතාවක රාජධානයේ යම් යම් ස්ථානවලට ගොස් තිබුණ ද යාමට අවස්ථාවක් නොලැබුණු එක් ස්ථානයක් විය. ඒ පෙතන්ගොඩ උයනයි.

සීතාවක රාජසිංහ රජුගේ මරණය සිදුවූයේ ද පෙතන්ගොඩ උයනේ තිබුණු කටු සහිත උණ ගසක කටුවක් ඇනීමෙන් බව ‛මන්දාරම් පුවත’ නම් ඓතිහාසික කෘතියේ සඳහන් වේ. එයට අනුව සීතාවක රාජසිංහ රජු කන්ද උඩරට රජ වූ කොනප්පු බණ්ඩාර හෙවත් විමලධර්මසූරිය රජු සමඟ සටන් කොට, එම සටනින් පැරදී යළි සීතාවක රාජධානිය කරා පැමිණෙමින් සිටියේය. මෙසේ පැමිණෙමින් සිටින අතරතුර පෙතන්ගොඩ උයන අසළ දී අසු පිටින් වැටී උණ කටුවක් පාදයේ ඇනී තිබේ. මේ සිදුවීම ගැන පැරණි ජන කවියක මෙසේ විස්තර කෙරේ.

‛රුසිරු පෙතන්ගොඩ උයනට වැඩියාය

නපුරු උණකටුව පතුලේ ඇනුණාය

එක්‌ව සිටි සැවොම වටකොට මතුලාය

රාජසිංහ දෙවි නාමෙත් මැකුණාය’ 

‘සංදේශය’ චිත්‍රපටය වෙනුවෙන් අරිසෙන් අහුබුදු සූරීන් ලියන ලද ගීයකට ද මෙම ජන කවිය පදනම් වී තිබේ. ධර්මදාස වල්පොල විසින් ගායනා කරනු ලැබූ, බොහෝ දෙනෙක් අසා හුරු පුරුදු එම පද කිහිපය මෙසේය.

‛රුදුරු පෙතන්ගොඩ උයනට අනේ ළං වුණා

නපුරු උණ කටුව පතුළේ ඇනී වන වුණා

එක්වැ සිටි සැවොම මතුරා විස ද වැඩි වුණා
රාජසිංහ දෙවි නාමේත් ගියා නැති වුණා.’

එම ගීත කොටස මෙතැනින් අසන්න.

මෙසේ උණ කටුව ඇනී ඇති වූ තුවාලය සුව කරගත නොහැකි වීම රජුගේ මරණයට හේතුවී යැයි සඳහන් වේ. සීතාවක රාජසිංහ රජු විමලධර්මසූරි රජු සමග මෙතරම් වෛරයකින් පසුවන්නට ඇත්තේ ඔහු සිංහලයන්ගේ පක්ෂයට හැරෙන්නට පෙර පෘතුගීසීන් සමඟ එක්ව සිටි නිසා විය යුතුය. එමෙන්ම සීතාවක රාජසිංහ රජු කොළඹ කොටුවට පහර දෙන අවස්ථාවේ කොටු පවුර ශක්තිමත් කොට ආරක්ෂාකරීමේ කටයුතු සිදු කළේ ද එවක කොනප්පු බණ්ඩරයන්ය. කෙසේ නමුත් අවසානයේ සීතාවක රජු කොනප්පු බණ්ඩාර හෙවත් විමලධර්මසූරිය රජු හමුවේ පරාජයට පත් විය. 

කෙසේ හෝ පුරා විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරී මහතාගේ මග පෙන්වීමෙන් පෙතන්ගොඩ උයනට යාමට අවස්ථාව ලැබිණි. 

එහි කටු උණ පඳුරු දෙකක් තිබේ. වර්තමාන තත්වය පිළිබඳව නම් කිසිවක් කිව නොහැකිය. අප එහි යන විට එක් පඳුරක මියැදුණු උණ අත්තක් ඉවත් කරමින් පැවති නිසා පුරා විද්‍යා නිලධාරී මහතාව ද දැනුවත් කොට එම මියැදුණු උණ අත්තේ තිබී උණ කටුවක් ගළවා ගතිමි. මුලින්ම දක්වා ඇති පින්තූරයේ දැක්වෙන්නේ එයයි. එය එදා සිට සුරක්ෂිතව තබා ගනිමින් ඉතිහාසයට ආදරය කරන සහෘදයන්ට පෙන්වමින් තවමත් මා සමගම සිටී. තිබේ. මෑත දිනක එය දැකීමෙන් ඇති වූ අතීත ස්මරණය මෙසේ බ්ලොග් සටහනකට ගොනු කොට එම උණ කටුව ‛බ්ලොග් ගත කරන්නට’ සිත් විය.