අතේ ගෙන යා හැකි මහත් විස්කම් පෑ හැකි අපේ චන්ද්‍රිකාව - Our small, powerful satellite that can achieve great things

බෙල්ල හිරි ඇරීම සුරක්ෂිතද? නොදැනුවත්ව කරන භයානක පුරුද්දක්! - Is cracking your neck safe? A dangerous habit done unknowingly!

 

අපි දිනපතා කරන ඇතැම් සුලබ ක්‍රියාකාරකම්, ඇතැම් විට අපගේ සෞඛ්‍යයට අවදානම් තත්ත්වයන් ඇති කළ හැකියි. බෙල්ල දෙපසට නවා හිරි ඇරීම යනු එවැනි එක් පුරුද්දකි. බොහෝ දෙනෙක් බෙල්ලේ ඇති වන අපහසුතාවක් හෝ තද ගතියක් මඟහරවා ගැනීමට මෙය පුරුද්දක් ලෙස සිදු කළත්, එයින් ඇතිවිය හැකි බරපතල ප්‍රතිවිපාක ගැන ඔවුන් එතරම් දැනුවත් නැත.

බෙල්ල හිරි ඇරීමේදී සිදුවන්නේ කුමක්ද?

බෙල්ල හිරි ඇරීමේදී අපට ඇසෙන "ක්ලික්" හෝ "පොප්" ශබ්දය ඇති වන්නේ සන්ධි තුළ ඇති වායු බුබුලු පිපිරී යාම නිසයි. අපගේ සන්ධිවල synovial fluid නැමැති ලිහිසි ද්‍රව්‍යයක් පවතී. මෙම ද්‍රව්‍යය තුළ ඔක්සිජන්, නයිට්‍රජන් සහ කාබන් ඩයොක්සයිඩ් වැනි වායු දියවී තිබේ. බෙල්ල හිරි ඇරීම සඳහා යම්කිසි තෙරපුමක් හෝ ඇදීමක් සිදු කරන විට, සන්ධියේ ඇති පීඩනය වෙනස් වී එම වායු බුබුලු ක්ෂණිකව පිපිරී යයි. මෙම ක්‍රියාවලියම දණහිස හෝ ඇඟිලි හිරි ඇරීමේදී ද සිදුවේ.

සාමාන්‍යයෙන් මෙම ශබ්දය ඇතිවීම හානිකර නොවන නමුත්, හිරි ඇරීමේ ක්‍රියාවලියට යොදන බලය නිසා බරපතල අවදානම් ඇතිවිය හැකිය.

බෙල්ල හිරි ඇරීමේ සැඟවුණු අවදානම් මොනවාද?

1. ස්නායු හානි (Nerve Damage): අපගේ බෙල්ල කොඳු නාරටියේ ස්නායු සමූහයකින් සමන්විතයි. බෙල්ල හිරි ඇරීමේදී මෙම ස්නායුවලට තදබල පීඩනයක් ඇති වීමට හෝ ඒවාට හානි සිදුවීමට පුළුවන්. මෙය දරුණු වේදනාවකට, බෙල්ලේ හිරිවැටීමකට හෝ අත් පා වල දුර්වලතාවයකට හේතු විය හැකියි. වඩාත් බරපතල අවස්ථාවලදී අංශභාගය වැනි තත්ත්වයන් පවා ඇතිවිය හැකිය.

2. රුධිර නාලිකා වලට හානි (Blood Vessel Damage): බෙල්ලේ දෙපස මොළයට රුධිරය සපයන වැදගත් රුධිර නාලිකා (vertebral arteries) පිහිටා ඇත. බෙල්ල වේගයෙන් දෙපසට හැරවීම හෝ දැඩි ලෙස හිරි ඇරීම නිසා මෙම රුධිර නාලිකා වලට හානි සිදුවිය හැකියි. මෙවැනි හානි නිසා රුධිර කැටිති ඇතිවීම, මොළයට රුධිර සැපයුම අඩාල වීම හෝ ආඝාතය (stroke) වැනි බරපතල තත්ත්වයන් ඇතිවිය හැකිය. මෙය විශේෂයෙන්ම වයස්ගත පුද්ගලයන්ට සහ දැනටමත් රුධිර නාලිකා ආශ්‍රිත ගැටළු ඇති අයට වඩාත් අවදානම් සහගතයි.

3. මාංශ පේශී සහ ලිගමන්ට් වලට හානි (Muscle and Ligament Damage): නිතර නිතර බෙල්ල හිරි ඇරීමෙන් මාංශ පේශී සහ ඒවා සම්බන්ධ කරන ලිගමන්ට් (ligaments) ලිහිල් වීමට හෝ දුර්වල වීමට ඉඩ තිබේ. කාලයත් සමඟ මෙය බෙල්ලේ සන්ධි වල ස්ථාවරත්වය නැති කර දමන අතර, බෙල්ලේ වේදනාව, තද ගතිය සහ ඉදිමීම ඇති කිරීමට පුළුවන්.

4. සන්ධිවල නම්‍යතාවය වැඩිවීම (Increased Joint Laxity): දිගු කලක් පුරුද්දක් ලෙස බෙල්ල හිරි ඇරීමෙන් බෙල්ලේ සන්ධිවල ස්වාභාවික නම්‍යතාවය වැඩි විය හැකියි. මෙය සන්ධිවල ස්ථාවරත්වයට අහිතකර ලෙස බලපාන අතර, බෙල්ලේ වේදනාවට සහ තද ගතියට හේතුවිය හැකියි.

හිරි ඇරීම වෙනුවට කළ හැකි දේ

බෙල්ලේ තද ගතියක් හෝ වේදනාවක් දැනෙනවා නම්, එයට විසඳුම බෙල්ල හිරි ඇරීම නොවේ. ඒ සඳහා වඩාත් ආරක්ෂිත සහ ඵලදායී ක්‍රම තිබේ.

• සරල ව්‍යායාම: බෙල්ල සෙමින් දෙපසට, උඩට සහ පහළට කරකැවීමෙන් මාංශ පේශී ලිහිල් කරගත හැකියි.

• උණුසුම් තෙරපුමක්: උණුසුම් තුවායක් හෝ ජල බෝතලයක් බෙල්ලේ තැබීමෙන් මාංශ පේශිවල තද ගතිය අඩු කරගත හැකියි.

• නිවැරදි ඉරියව්: පරිගණකයක් ඉදිරියේ හෝ වෙනත් කාර්යයකදී නිවැරදි ඉරියව්වක සිටීමෙන් බෙල්ලට ඇතිවන පීඩනය අඩු කරගත හැකිය.

• වෛද්‍ය උපදෙස්: දරුණු වේදනාවක් හෝ තද ගතියක් ඇත්නම්, වහාම වෛද්‍යවරයකු හමු වී ඒ සඳහා නිසි ප්‍රතිකාර ලබා ගැනීම ඉතා වැදගත්.

බෙල්ල යනු අපගේ ශරීරයේ ඉතා වැදගත් සහ සංවේදී කොටසකි. එබැවින්, එය හිරි ඇරීම වැනි පුරුදු මඟින් නොදැනුවත්වම අනතුරක් කර නොගැනීමට වගබලා ගැනීම වැදගත්.

GovPay ඩිජිටල් ගනුදෙනු නිසා අනාගතයේ නගරවලට රොක් වන පිරිස් අඩුවේද? - Will GovPay digital transactions reduce the number of people who flock to cities in the future?

පොත් ගොඩ ගහ ගත්තට ඒ ඔක්කොම කියවන්න වෙලාවක් තියනවද? - Is there enough time to read all the books you've piled up?

චරිත කතා ආශ්වාදයක් ද, මිත්‍යාවක් ද? - Is the biographical story an inspiration or a myth?

කුඩා දරුවන්ගේ සිට වැඩිහිටියන් දක්වා බොහෝ දෙනා චරිත කතා කියවීමට ප්‍රිය කරති. එයට ප්‍රධාන හේතුව වන්නේ, අභියෝග ජයගත් මිනිසුන්ගේ කතා අපට මහත් ආශ්වාදයක් ලබා දෙන බැවිනි. අධ්‍යාපනය, ව්‍යාපාර හෝ කලා ක්ෂේත්‍රයේ ප්‍රවීණයන්ගේ ජීවිත කතා, අපගේ සිහින සැබෑ කරගැනීමට අවශ්‍ය ධෛර්යය හා මඟපෙන්වීම ලබා දෙයි. එහෙත්, අප කියවන්නේ සැබෑ පුද්ගලයාගේ ජීවිතයමද? නැතහොත්, වාණිජමය හා අභිප්‍රේරණාත්මක අරමුණු වෙනුවෙන් ගොඩනැඟූ කෘත්‍රිම නිර්මාණයක්ද?

ප්‍රසිද්ධ පුද්ගලයන්ගේ චරිත කතා ලියවෙන්නේ, ඔවුන්ගේ ජීවිතයේ හොඳම දේ පමණක් ඉස්මතු කරමිනි. ඔවුන්ගේ අරගල, වේදනාවන් සහ ජයග්‍රහණ අතිශයෝක්තියට නංවා, එය අපූරු වීර කතාවක් ලෙස ගොඩනඟයි. මෙම "වීර කතා" ආකෘතිය තුළ, පුද්ගලයා මුහුණ දුන් අසාර්ථකවීම්, අඩුපාඩු සහ දුර්වලතා බොහෝ විට මඟහැර දමනු ලැබේ. මෙහිදී, රචකයාගේ අරමුණ වන්නේ පාඨකයාට සත්‍යය පැවසීමට වඩා, ඔවුන්ගේ හැඟීම් අවුස්සා, කෘතිය වඩාත් ආකර්ෂණීය කිරීමයි. මෙම ක්‍රියාවලිය පාඨකයාගේ මානසිකත්වයට හා අවබෝධයට කෙලින්ම බලපායි.

යථාර්ථය නම්, කිසිම මිනිසෙක් සර්ව සම්පූර්ණ නැති බවය. අප සැමටම හොඳ ගතිගුණ මෙන්ම වැරදි සහ අඩුපාඩු ද ඇත. නමුත් චරිත කතාවක කියවන පරමාදර්ශී චරිතය, අපේ මනස තුළ සර්ව සම්පූර්ණ ප්‍රතිරූපයක් ගොඩනඟයි. මෙම පරමාදර්ශී ප්‍රතිරූපය, යථාර්ථයේදී බිඳ වැටෙන විට, පාඨකයාට දැඩි කලකිරීමක් ඇතිවිය හැකිය.

උදාහරණයක් ලෙස, ඔබ කුඩා කල සිට ආදර්ශයට ගත්, කිසිදු වරදක් නොකළ වීරයකු ලෙස ඔබ හඳුනාගත් පුද්ගලයා, සැබෑ ජීවිතයේදී ආත්මාර්ථකාමී හෝ අසාධාරණ ක්‍රියාවන් කළ බවක් යම් දිනක දැනගන්නට ලැබුණොත්, ඔබ විශ්වාසය තැබූ මුළු කතාවම බිඳ වැටේ. එය ඔබගේ සිත් තැවුලට සහ කලකිරීමට හේතු විය හැකිය.

චරිත කතා කියවිය යුත්තේ කෙසේද?

මෙවැනි තත්ත්වයන්ට මුහුණ නොදීම සඳහා අප කළ යුත්තේ චරිත කතා සම්පූර්ණයෙන්ම ප්‍රතික්ෂේප කිරීම නොවේ. ඒ වෙනුවට, ඒවා විචාරශීලීව කියවීමයි. චරිත කතාවක් යනු හුදෙක් සත්‍ය තොරතුරු සමුදායක් නොව, යම් පුද්ගලයකුගේ ජීවිතය පිළිබඳව ගොඩනඟන ලද ආඛ්‍යානයක් බව අප තේරුම් ගත යුතුය.

චරිත කතාවකින් ආදර්ශයක් ගන්නා විට, සමස්ත පුද්ගලයාම නොව, ඔවුන්ගේ ජීවිතයේ යම් යම් පැති පමණක් ආදර්ශයට ගැනීම වැදගත්ය. උදාහරණයක් ලෙස, මහාචාර්යවරයකුගේ චරිත කතාවකින් අප ආදර්ශයට ගත යුත්තේ, ඔහුගේ නොපසුබට උත්සාහය හෝ දැනුම කෙරෙහි ඔහු දැක්වූ කැපවීමයි. එය ඔහුගේ සියලු ක්‍රියා හෝ පෞද්ගලික ජීවිතයම ආදර්ශයට ගැනීමක් නොවේ.

අවසාන වශයෙන්, චරිත කතා කියවීමෙන් අපට මහත් ආශ්වාදයක් ලැබෙන බව සත්‍යයකි. නමුත් අප සිත් තබාගත යුත්තේ, ඒවා අපට යථාර්ථවාදී නොවන අපේක්ෂා ඇති කළ හැකි බවයි. එබැවින්, ඔබ කියවන කතාවේ සත්‍යය සොයා බැලීමටත්, මනුෂ්‍ය ස්වභාවය පිළිබඳව විවෘත මනසකින් යුක්ත වීමටත් පුරුදු වන්න.

චරිත කතාවල අතිශයෝක්ති යොදාගන්නා ආකාරය

1. සාර්ථකත්වයට යන මාවත තනි පුද්ගල කැපවීමක් ලෙස පෙන්වීම

චරිත කතාවලදී සාර්ථකත්වය බොහෝ විට පෙන්වන්නේ අදාළ පුද්ගලයාගේ නොසැලෙන කැපවීම සහ දක්ෂතා නිසාම සිදුවූවක් ලෙසයි. නමුත් සැබෑ ජීවිතයේදී ඕනෑම පුද්ගලයකුගේ සාර්ථකත්වයට පවුල, මිතුරන්, උපදේශකයන්, සමාජ ආර්ථික පසුබිම සහ දෛවෝපගත අවස්ථා වැනි විවිධ සාධක බලපායි.

උදාහරණය:

ඇපල් සමාගමේ නිර්මාතෘ ස්ටීව් ජොබ්ස් ගේ චරිත කතාවල, ඔහුව පෙන්වන්නේ දැක්මක් සහිත, අතිශය දක්ෂ සහ තනිවම සිය අදහස් යථාර්ථයක් කර ගත් පුද්ගලයකු ලෙසයි. එහෙත්, ඔහුට ස්ටීව් වොස්නියැක් වැනි දක්ෂ සහකරුවකුගේ තාක්ෂණික දායකත්වය අතිශයින්ම වැදගත් විය. එසේම, ජොබ්ස්ගේ මුල් කාලීන සාර්ථකත්වයට මූල්‍යමය වශයෙන් උදව් කළ ආයෝජකයන්ගේ සහ ඔහුගේ සමාජ සම්බන්ධතා ජාලයේ බලපෑමද අතිමහත්ය. නමුත් බොහෝ කතාවලදී මෙම කරුණු අඩුවෙන් ඉදිරිපත් කරන අතර, අවධානය යොමු කරන්නේ ජොබ්ස්ගේ අද්විතීය බුද්ධිය සහ දැක්ම මත පමණි.

 

2. අසාර්ථකත්වය 'වීරෝදාර' හැරවුම් ලක්ෂ්‍යයක් ලෙස ඉදිරිපත් කිරීම

ඕනෑම අයකුගේ ජීවිතයේ අසාර්ථකවීම් තිබේ. නමුත් චරිත කතාවලදී  මෙම අසාර්ථකවීම් යථාර්ථවාදී ලෙස නොව, "වීරයා" නැවත ගොඩනැඟීමට උපකාරී වූ "හැරවුම් ලක්ෂ්‍යයක්" ලෙස ඉදිරිපත් කරයි.

උදාහරණය:

විද්‍යුත් බල්බය සොයාගත් තෝමස් එඩිසන් බොහෝ විට හඳුන්වනු ලබන්නේ, බල්බය නිපදවීමට දහස් වතාවක් අසාර්ථක වූ නමුත් කිසිදා අත් නොහැරිය පුද්ගලයකු ලෙසයි. මෙම කතාව අතිශය අභිප්‍රේරණාත්මකය. එහෙත්, ඔහු අසාර්ථක වූයේ දහස් වතාවක් නොව, අඩු වාර ගණනක් බවත්, ඔහුගේ පර්යේෂණ වෙනත් විද්‍යාඥයන්ගේ සොයාගැනීම් මත පදනම් වූ බවත් සඳහන් වේ. තවද, ඔහුගේ තරගකාරී ස්වභාවය සහ ඇතැම් විට හවුල්කරුවන් සමඟ ඇති වූ ගැටුම් වැනි අඳුරු පැති බොහෝ චරිත කතාවලදී යටපත් කරයි. මෙමඟින් පාඨකයාට ලැබෙන්නේ, අසාර්ථකත්වය පවා ජයගන්නා 'පරම විරුවකුගේ' චිත්‍රයකි.

 

3. පෞද්ගලික ජීවිතයේ සංකීර්ණතා මඟහැර දැමීම

ප්‍රසිද්ධ පුද්ගලයන්ගේ පෞද්ගලික ජීවිතය, පවුල් ගැටුම්, මානසික අභියෝග හෝ මතභේදාත්මක ක්‍රියා වැනි සංකීර්ණ පැති බොහෝ විට චරිතාපදානවලින්  මඟහරිනු ලැබේ. එමගින්, පාඨකයාට එම පුද්ගලයා පිළිබඳව පැහැදිලි, සරල චිත්‍රයක් ලබා දීමට උත්සාහ කරයි.

උදාහරණය:

මහත්මා ගාන්ධි ගේ චරිත කතාවල ඔහුව පෙන්වන්නේ ඉන්දියාවේ නිදහස වෙනුවෙන් පෙනී සිටි පරම ශුද්ධවූ සහ අහිංසක චරිතයක් ලෙසයි. එහෙත්, ඔහුගේ පවුල් ජීවිතය, විශේෂයෙන්ම ඔහුගේ පුතුන් සමඟ පැවති සංකීර්ණ සම්බන්ධතා සහ ඇතැම් දේශපාලන තීරණ සම්බන්ධයෙන් විවිධ මතභේද පවතී. මෙම කරුණු බොහෝ විට ප්‍රධාන ධාරාවේ චරිත කතාවලදී අවම කර ඉදිරිපත් කරන්නේ, ඔහුගේ පරමාදර්ශී ප්‍රතිරූපයට හානියක් නොවන ලෙසටයි.

මෙම උදාහරණවලින් පැහැදිලි වන්නේ, චරිත කතා යනු සත්‍ය සිදුවීම් පාදක කරගත් ආශ්වාදජනක කතා මිස, සර්ව සම්පූර්ණ ඉතිහාස සටහන් නොවන බවයි. මෙම කරුණු ලිපියට ඇතුළත් කිරීමෙන්, පාඨකයාට මාතෘකාව පිළිබඳ වඩාත් ගැඹුරු අවබෝධයක් ලබාගත හැකිය.