පුවත්පත්වලට ලිපි ලිවීම මාගේ විනෝදාංශයකි. මා ලියන ලිපි මගින් පාඨකයින් දැනුමක් ලබමින් ජීවිතයට යමක් එකතු කරගන්නේ නම් එය මාගේ සතුටකි. වේගයෙන් ඉදිරියට ඇදෙන තාක්ෂණික ලෝකයේ පුවත්පත් කියවන්නට තරම් විවේකයක් නොමැති අයවලුන් බොහෝය. තවකෙකු පුවත්පත් කියවන්නට කැමති නැත. අන්තර්ජාලයේ ද සිංහල බසින් සියලුම පුවත්පත් ඇති බැවින් තාක්ෂණයට ප්‍රිය කරන්නෝ පරිගණකයෙක් හෝ සිය ජංගම දුරකථනයෙන් ඒවා කියවති. එබැවින් මා ලියන ලිපි එවැනි පාඨක පිරිස් වෙත යොමු කරන්නට අදහස් කළ නිසා මෙවැනි බ්ලොග් අඩවියක් ගොඩනගන්නට සිතුවෙමි. මාගේ උත්සාහය කෙතරම් නම් සාර්ථකදැයි තීරණය වන්නේ ඔබගෙන් ලැබෙන ප්‍රතිචාර මතය. එබැවින් ඔබ මේ පිළිබඳ සිතන පතන දෑ මවෙත දන්වන්නට උනන්දුවන්නේ නම් එය මාගේ සතුටයි. ඔබ සැමට තෙරුවන් සරණයි!

Monday, April 24, 2017

බණ්ඩිරිප්පුව ථූපාරාමයෙන් ජීවිතයට අලුත් දෙයක් - Life from Bandirippuwa Thuparama Viharaya


අපට පොහොසත් ජන සාහිත්‍යයක් ඇති බව කුඩා කාලයේ සිටම දැන සිටියත් ඒ බව අප දෑස් ඉදිරියේ ප්‍රත්‍යක්ෂ කරගන්නට ගෙවී කාලයේ කාලයේ මට කිසිදු අවස්ථාවක් ලැබී නැත.නමුත් පසුගිය දිනෙක මට එවැනි අපූරු අවස්ථාවක් ලැබිණි. ඒ කවදත් අපේ දේවල් අපට මතක් කරදෙන්නට වෙර දරන දරන ලුණුවිල, බණ්ඩිරිප්පුව ථූපාරාම විහාරස්ථානයේ විහාරාධිකාරී පූජ්‍ය විනීත තිස්ස හිමියන්ගේ සහ විහාරස්ථ යොවුන් පාරමී තරුණ බෞද්ධ සමිතියේ උත්සාහයට පින්සිද්ධ වෙන්නටය. උන්වහන්සේ මෙයට පෙර ද කිහිප වතාවක්ම අපෙන් ගිලිහී යන අපේ කම අපට මතක් කරදෙන්නට බොහෝ වැඩසටහන් සංවිධානය කළහ. මෙවර උන්වහන්සේ අපට අපූරු ප්‍රාසාංගික අත්දැකීමක් ලබාදෙමින් අපේ ජන සාහිත්‍යය ජීවිතයට කෙතරම් සම්බන්ධදැයි මොනවට මතක් කරදුන්හ. මෙවර උන්වහන්සේ මේ සහා ඇරයුම් කොට තිබුණේ ප්‍රවීණ ශිල්පී පසිඳු පහළමැදගම සමග තුන්හෙල ජන ගී  කල්ලියට ය.



අප කෙතරම් ජන කවි, ජන ගී අසා තිබුණත් අපගේ උපතේ සිට මරණය දක්වා ගෙවී යන ජීවිතයේ සෑම සියලු අවස්ථාවක්ම ඒ ජන සාහිත්‍යයෙන් නිරූපණය කරන්නට ජන කවියා සමත් වී ඇති ද යන්න අප දෑස් ඉදිරියේ ප්‍රත්‍යක්ෂ වශයෙන් දැනගන්නට ලැබුණේ තුන්හෙල ජන ගී  කල්ලියේ ‘ජීවිතය - The Life' ප්‍රසංගය නැරඹීමෙන් පසුය. බිලිකු ඉපදෙන විට ගැයෙන නැලවිලි ගීයේ සිට මරණ මංචකයේ ගැයෙන වැලපුම් කවි දක්වා ජන කවිය කෙතරම් අපූරු ලෙස අපගේ ජීවිතයට සම්බන්ධ වී ඇතිදැයි මේ ප්‍රසංගය නැරඹීමෙන් පැහැදිලි විය. ඔවුන් සෑම ජන කවියක්ම, ගීයක්ම ප්‍රාසාංගිකව ඉදිරිපත් කොට තිබුණු අපූරුව මෙසේ පැහැදිල කළ නොහැකිය. 

විහාරස්ථාන භූමිය පිරිතිරී ගොස් සිටි ජන ගංගාව දැකීමෙන් මට සිතුනේ මිනිසුන් තවමත් සිය හදවත් පත්ලේ අපේ කමට කෙතරම් ඇල්මක් සවාගෙන සිටීද යන්න ය. එහෙත් දිනෙන් දින අපේ කම අපෙන් ගිලිහී යන බව නම් අප සිත්හි තබා ගත යුතුය. එබැවින් මෙවැනි ප්‍රසංග අපට ඉදිරියේ දී වැඩි වැඩියෙන් අවැසි වනු ඇත. ඒ සදහා ජන සාහිත්‍යය අධ්‍යයනය කරන ශිල්පීන් මෙන්ම ඒවා පිළිබද දැනුවත්ව එවැනි ප්‍රසංග සංවිධානය කරන්නුවන් වැඩි වැඩියෙන් බිහි විය යුතුය.



ඔබ ද අවස්ථාවක් ලැබුනහොත් කවදා හෝ මේ ප්‍රසංගය නරඹන්න යැයි ඉල්ලා සිටිමි.


අවසන් වශයෙන් මේ සද්කාර්යය සංවිධානය කළ පූජ්‍ය විනීත තිස්ස හිමිපාණන් ඇතුළු  යොවුන් පාරමී තරුණ බෞද්ධ සමිතියට ස්තූති පූර්වක පුණ්‍යානුමෝදනාවක් කරනු ද කැමැත්තෙමි.






ප්‍රසංගයේ අවස්ථා කිහිපයක් පහළින්






































Sunday, April 16, 2017

ලෝකයේ ලොකුම කුණු කඳු - Biggest Garbage Dumps in the World

2017 වසරේ සිංහල අලුත් අවුරුදු දිනය සහ මහ සිකුරාදා දිනය වසර ගණනක් ගත වන තුරුත් මිනිසුන්ට අමතක නොවන්නට හේතුවක් වන්නේ මීතොටමුල්ල කුණු කන්ද නාය යාමෙන් සිදුවූ ජීවිත සහ දේපළ හානිය නිසාය. දිනකට එකතු වන කුණු ගොඩගැසෙන්නට ඉඩ නොදී යම් ක්‍රියාවලියක් මගින් ඒවා යම් කළමනාකරණයකට ලක් කරන තුරු අප මෙවැනි අවදානම් තත්වයන්ගෙන් මිදෙන්නේ නැත. මෙවැනි කුණු කඳු ගැටලුවකට මුහුණ දෙන්නේ අප පමණක් නොවේ. ලෝකයේ තවත් රටවල මෙවැනි කුණු කඳු දක්නට ලැබෙන අතර දියුණු නොදියුණු බව කුමක් වුවත් ඔවුහු ද  මෙහි ඇති අවදානම් තත්වයට මුහුණ දෙමින් සිටිති. ලෝකයේ පවතින මෙවැනි යෝධ කුණු කඳු කිහිපයක් පිළිබඳ තොරතුරු දැන සිටිය යුත්තේ එබැවිනි.

නිව්ටන් කවුන්ටි කුණු කන්ද
 
Source - http://www.daily-journal.com/opinion/editorials/what-s-the-best-way-to-invest-in-county-economic/article_7f223b7f-1364-5038-8249-bd68c8ea8487.html


ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ ඉන්ඩියානා ප්‍රාන්තයේ අක්කර 400ක වැඩි ප්‍රදේශයක මෙය පැතිරී පවතී. තවත් වසර 20 ක කාලයක් දක්වා මෙය කුණු කසල බැහැර කිරීමේ ස්ථානයක් ලෙස භාවිත කරන්නට අදහස් කොට සිටින බව දැනගන්නට ලැබී තිබේ. එබැවින් අනාගතයේ දී මෙය දැවැන්ත කුණු කන්දක් වනු නොඅනුමානය. මෙහි කුණු කසල බැහැර කිරීමේ ක්‍රමවේදය නවීන තාක්ෂණයට අනුව සිදුකිරීමට බොහෝ පියවර ගෙන ඇති නිසා මෙයින් දුර්ගන්ධයක් නොනැගෙන බව පැවසේ.

පුවෙන්ටෝ කුණු  කන්ද

Source - http://www.puentehillslandfillpark.org/gallery/


ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ කැලිෆෝර්නියා ප්‍රාන්තයේ පිහිටා ඇති මෙය අක්කර 700 ක භූමි භාගයක පැතිර පවතී. අඩි 500ක් (මීටර් 152ක් පමණ) උසින් යුක්තය. මෙය දැවැන්ත කුණු කන්දක් ලෙස දැනටමත් පෙනෙන්නට තිබුණත් 2013 වසරේ මෙයට කුණු දැමීම නතර කරනු ලැබිණි. කෙසේ නමුත් මෙහි ගොඩ ගසා ඇති කුණුවලින් මීතෙන් වායුව නිකුත් වන අතර ඇමරිකානු රජය එයින් විදුලිය ජනනය කරගැනීමට සමත් වී තිබේ. ලොස් ඇන්ජලීස් සහ ඒ අවට ප්‍රදේශයට විදුලි බලය ලබාදෙන්නට වැඩි වශයෙන් භාවිත කරනුයේ මෙසේ ජනනය කරගනු ලබන විදුලිය ය.  මේ මහා කුණු කන්දෙන් මිනිත්තුවකට මීතේන් වායු ඝන අඩි 30,000 ක් පමණ නිකුත් වෙන බව ගණන් බලා තිබේ.

ඒපෙක්ස් කුණු කන්ද

Source - http://imgur.com/gallery/xKekZ

ලාස් වේගාස් ප්‍රාන්තයේ පිහිටා ඇති ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ තවත් විශාලතම කූණු කන්දක් ලෙස මෙය හඳුන්වා දිය හැකිය. අක්කර 2,200 කට වැඩි භූමි භාගයක පැතිර පවතින මෙය උතුරු ලාස් වේගාස් නගරයේ නගර සීමාව ආසන්නයටම සමීප වී පවතී.  දැනට මෙහි කුණු ටොන් මිලියන 50 ක් පමණ පවතින්නේ යැයි ගණන් බලා තිබෙන මෙයට දිනකට මෙයට කුණු ටොන් 9,000ක් පමණ බැහැර කෙරේ.

ෆ්‍රෙෂ් කිල්ස්

Source -  http://www.atlasobscura.com/places/fresh-kills-landfill


ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ නිව්යෝර්ක් හි පිහිටා තිබෙන මෙම කුණු කන්දෙන් නැගෙන මීතේන් වායුව ද ශක්ති ජනනය සඳහා යොදා ගැනේ. දැනට මෙයට කුණු කසල බැහැර කීරීමක් සිදු නොවන අතර කුණු කසල බැහැර කරන සමයේ මෙය ලෝකයේ දැවැන්තම කුණු කන්ද ලෙස ප්‍රකටව තිබුණි. මෙහි ඇති මීතේන් වායුව සම්පූර්ණයෙන් භාවිතයට ගැනීමෙන් පසු මෙතැන විනෝද උයනක් ඇති කිරීමට රජය අපේක්ෂා කරයි. 2001 වසරේ දී ලෝක වෙළෙඳ මධ්‍යස්ථානයට එල්ල වූ බෝම්බ ප්‍රහාරයෙන් පසු මෙයට කුණු කසල බැහැර කිරීම නවතා දමනු ලැබිණි.

ඔලුසොසුන් කුණු කන්ද

Source - http://www.dailymail.co.uk/wires/ap/article-2579079/Lagos-aims-use-trash-make-electric-power.html


අප්‍රිකා මහාද්වීපයේ ඇති විශාලතම කුණු කන්ද වන මෙයට දිනකට කුණු ටොන් 10,000 ක් පමණ  බැහැර කෙරේ. මෙයින් වැඩි කොටසක් නැව්වලින් ඉවත් කෙරෙන ඉලෙක්ට්‍රොනික අපද්‍රව්‍ය වන අතර විෂ සහිත ගිනි දළු නිතරම මෙයින් පිට වේ.  විෂ රසායනික වර්ග පොලොව තුළට උරා ගැනෙන බව පැවසෙයි. මෙය වටා බොහෝ පිරිසක් පදිංචිව සිටින අතර ඔවුන් බොහොමයකගේ ජීවිකාව වී ඇත්තේ මෙයින් ඉවත් කරගන්නා යම් යම් ඉලෙක්ට්‍රොනික ද්‍රව්‍ය අළෙවි කිරීමය.

සුදොක්වොන් කුණු කන්ද

Source - http://www.takepart.com/photos/biggest-landfills/sudokwon-landfill-south-korea


දකුණු කොරියාවේ ඇති මෙය ලෝකයේ දැවැන්ත කුණු කඳුවලින් එකක් ලෙස සැලකේ. දිනකට කුණු ටොන් 20,000 ක් පමණ බැහැර කෙරෙන මෙයින් නිකුත් වන මීතේන් වායුව ද ශක්ති ජනනයට භාවිත කෙරේ.

ජාර්ඩිම් ගමාකෝ

Source -  https://en.wikipedia.org/wiki/Jardim_Gramacho


ජාර්ඩිම් ගමාකෝ යනු බ්‍රසීලයේ ඇති යෝධ කුණු කන්දකි. මෙය අළලා කළ වාර්තා වැඩසටහනක් ඔස්කාර් සම්මානයක් සඳහා ද නිර්දේශ විය. දෛනිකව මේ කුණු කන්ද ජීවිකාව කරගත් 3,000ක් පමණ සිටිති. ප්‍රතිචක්‍රීය කළ හැකි කුණු ටොන් සිය ගණනක් දිනකට මෙතැනට බැහැර කෙරෙන බව පැවසේ.

බෝර්ඩෝ පොනියන්ටේ
Source - http://enjoyzlife.blogspot.com/2011/12/mexico-city-closes-bordo-poniente.html


මෙක්සිකෝවේ ඇති මේ කුණු කන්ද කොරියාවේ ඇති සුදොක්වාන් කුණු කන්දටත් වඩා විශාල බව පැවසේ. දැනට මෙතැනට කුණු බැහැර කිරීමක් සිදු නොවන මුත්, කලකට පෙර මෙතැනට දිනකට කුණු කසල ටොන් 12,000ක් පමණ බැහැර කරනු ලැබිණි. කෙසේ නමුත් මෙතැන වසා දැමුවාට පසුව ද ඝන අපද්‍රව්‍ය ටොන් ගණනක් තවමත් බැහැර කෙරෙමින් පවතී. මෙයට විකල්පයක් ලබා දීමට මෙක්සිකානු රජයට තවමත් හැකියාවක් ලැබී නැත.

ගයියු කුණු කන්ද

Source -  http://www.greenpeace.org/eastasia/campaigns/toxics/problems/e-waste/guiyu/


චීනයේ පිහිටි මෙය ලෝකයේ විශාලතම කුණු කඳුවලින් එකක් මෙන්ම අනතුරුදායක කුණු කඳුවලින් ද එකක් ලෙස සඳහන් කළ හැකිය. මෙය ඉලෙක්ට්‍රොනික සොහොන් බිමවශයෙන් ද හඳුන්වනු ලබයි. චීනයේ ඉලෙක්ට්‍රොනික අපද්‍රව්‍ය සියල්ලම බැහැර කරන්නේ මෙතැනටය. නැවත ප්‍රයෝජනයට ගත හැකි හෝ අළෙවි කළ හැකි ඉලෙක්ට්‍රොනික කොටස් ඉවත් කර ගනිමින් මෙම කුණු කන්ද ආශ්‍රිතව ජීවිකාව කරගත්  150,000ක් පමණ දෙනෙක් සිටිති. විෂ කොටස් සහිත ඉතිරි සියලු අපද්‍රව්‍ය ජලයට සහ පසට මිශ්‍ර වේ. මේ අවට සිටින දරුවන් බහුතරයකගේ රුධිරයේ අධික ඊයම් මට්ටමක් පවතින බව වෛද්‍ය විශේෂඥයෝ පවසති.

මහා පැසිපික් කුණු කන්ද

Source -  https://infograph.venngage.com/p/116264/6-things-you-should-know-about-the-great-pacific-garbage-patch



ලෝකයේ විශාලතම කුණු කන්ද ලෙස සැලකෙන්නේ මෙයයි. පැසිපික් සාගර ජලය මත පාවෙමින් පවතින මෙහි වඩාත්ම අඩංගු වන්නේ ප්ලාස්ටික්ය. මේ කුණු කන්ද නිසා සාගර තරංග අවහිර වන බව පැවසේ. මෙම කුණු කන්ද ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ ටෙක්සාස් ප්‍රාන්තය තරම් විශාල වන අතර අභ්‍යවකාශයට පවා මෙය දිස් වේ.

Saturday, April 8, 2017

මැරීන් සෙබළා සහ සුනඛ මිතුරා

ජෙෆ් ඩි යංග් ඇමරිකානු මැරීන් බලකායේ සෙබළෙකි. හමුදා සේවයට බැඳී මාස පහළොවකට පසු යුද ගිනි දැල් ඇවිළුණු ඇෆ්ගනිස්ථානයේ සේවයට යාමට ඔහුට සිදු විය. සෑම අතම බෝම්බ අවදානමින් වැසී තිබූ බැවින් ඔහුගේ සහායට පුපුරන ද්‍රව්‍ය පිළිබඳ විශේෂඥ සුනඛයකු ලබා දුනි. නමින් ‛සීනා එන්641’ වූ මේ කලු පැහැ සුනඛයා ලැබ්‍රදෝර් වර්ගයට අයත් වූවේය. යුද ගිනි දැල් සහ බෝම්බ භීතිය මැද ගෙවී ගිය කාලයේ දී මේ සොල්දාදුවා සහ සුනඛයා අතර අපූරු, වෙන් නොකළ හැකි බැඳීමක් ඇති විය. මේ අපූරු මිතු දම පිළිබඳ ජෙෆ් පවසන කතාවයි මේ. 


අවුරුදු දහ අට සපිරෙද්දී මම මැරීන් සෙබළකු ලෙස සේවයට බැඳුනෙමි. ඉන් මාස පහළොවකට පසු ඇෆ්ගනිස්ථානයේ සේවයට යාමට මට සිදු විය. ඒ 2009 වසර විය. මේ තීරණය නිසා මා තුළ ඇති වූයේ මහත් තැතිගැන්මකි. 

එහිදී අපට පෞද්ගලික මට්ටමින් සුනඛයකු බැගිනි ලැබිණි. මට ලබා දුන් සුනඛ මිතුරා වූ සීනා තරමක් මෝඩ පෙනුමක් ඇති නිහඬ සතකු විය. මම ද එවැන්නකු වූ බැවින් අප අතර යම් හැඳුනුම්කමක් ඇති වන්නට පටන් ගත්තේය. 

සියලු දෙනා අප හඳුන්වන ලද්දේ ‛ළමයා සහ කුකුළු පැටවා’ ලෙසිනි. ඒ වන විට මා 19 වැනි වියෙහි පසූ වූව ද මගෙන් දිස් වූයේ අවුරුදු 12ක පමණ පෙනුමකි. මගේ දැලි රැවුල වැවී තිබුණේ ද නැත. මගේ වයස තහවුරු කරන්නට මැරීන් බලකාය විසින් මගේ මව ලවා ලියවිල්ලක් අත්සන් කර ගෙන එන්නට සිදුවූ බවට කවට කතාවක් ද පැතිර ගියේ මේ නිසාය. 

සුනඛයන්ගේ නාස් අපගේ ඒවාට වඩා ඉතා බලසම්පන්නය. අපට කිසිදා නොදැනෙන සුවඳ ඔවුන්ට හොඳින් දැනේ. සීනා ද එසේ ය. එකිනෙකට වෙනස් පුපුරන ද්‍රව්‍ය තුන්සියයකට වැඩි ප්‍රමාණයක් හොඳින් ඉවකර හඳුනා ගන්නට සීනාට පුහුණුව තබා දී තිබිණි. යම් පුපුරන ද්‍රව්‍යයක ඉව වැටුණු සැනින් සීනා කරන්නේ බිම වැතිරී ඒ බව මට දන්වා සිටීම ය. එවිට මම කරන්නේ පුපුරන ද්‍රව්‍ය පිළිබඳ විශේෂඥයකු එතැනට කැඳවීමය. 

අප දෙදෙනාට දෙදෙනා ඉතා දැඩි විශ්වාසයකිනි පසු වීමු. අප පසුපසින් මැරීන් සෙබළුන් විසි හතර දෙනෙකු පමණ පැමිණි අතර සුළු හෝ වැරදීමකින් මහත් විනාශයක් වන්නට ඉඩ තිබිණි. සියලු පුපුරන ද්‍රව්‍යවලින් මා ආරක්ෂා කර දෙන්නට මුල් වූයේ සීනා ය. 



මර්ජා සටන මගේ ජීවිතයේ හැරවුම් ලක්ෂ්‍යයක් විය. හිරු උදාවට පෙර අපි නගරයට ළඟා වීමු. කිසිවකු කිසිවක් කතා කළේ නැත. සියලු දෙනා සිටියේ ඉමහත් විමසිල්ලකිනි. අප හිසට ඉහළින් වෙඩි වරුසා ඇදී යනු ඇසුණේ නළා හඬක් මෙනි. මා සීනාගේ ජීවිතය ආරක්ෂා කළ යුතු විය. ඇතැම් අවස්ථාවල දී වෙඩි ප්‍රහාරයන්ගෙන් ආරක්ෂා කිරීමට මගේ සිරුරෙන් සීනාගේ සිරුර යට වන සේ වසාගෙන සිටියෙමි. තවත් අවස්ථාවක දී අයිස් මිදෙන තරම් සීතල දියෙන් පිරි ගඟක් හරහා සීනාව කර තබා ගෙන ගියෙමි. එක් අවස්ථාවක සීතල ඉතා අධික විය. සීනාට සීතල ඉවසා ගත නොහැකි බැව් පෙනුණි. ගිනි මැළයක් අවුළන්නට කිසිවක් තිබුණේ නැත. කඩදාසි ලෙස මගේ පසුම්බියේ තිබුණේ ඩොලර් සියයක් පමණි. එය දවා හෝ ගිනි මැලයක් ගසන්නට සිතමින් සිටිය දී එතැනට පැමිණි ඇෆ්ගන් සෙබළකුට එම මුදල් දී පොරවන ඇතිරිල්ල මිලට ගෙන සීනාට පෙරවූවෙමි. ඒ ඇතිරිල්ල තවමත් මා සතුව තිබේ. 

මර්ජා හි සිටි පලමු සතියේ දී මගේ හොඳම මිතුරන් දෙදෙනෙකු මට අහිමි විය. දෙවැනි මිතුරා ද මිය ගිය පසු මට ඇති වූ වේදනාව දරා ගත නොහැකිව සීනා බදාගෙන හැඬුවෙමි. මාගේ ආරක්ෂක හිස්වැස්ම තුළ ඇමරිකානු කොඩියක්  තිබිණි. මාගේ යම් මිතුරකු අහිමි වූ විට එහි තීරු මත ඔවුන්ගේ නම් ලියා තැබීමි. මා සමග සිටි මිතුරන් සත් දෙනෙකුම මට අහිමි විය. 


මට මෙය තව දුරටත් දරාගත නොහැකි විය. මම හිත හදාගෙන රයිෆලය අතට ගත්තෙමි. එවිටම සීනා මා දෙස බලා කාටූන් චිත්‍රපටයක සුනඛයකු සේ සිය දෙකන් ඔසවා ගත්තේය. සිනාවෙන්නාක් මෙන් මුව ද විවර කරගත්තේය. සීනාගේ වලිගය කෙතරම් වේයෙන් වැනුනේ ද කියතොත් උගේ මුළු සිරුරම දෙපසට පැද්දිණි. මට එය දැක සිනා නැගුණි. සිනහව නවතාගන්නට බැරි තැන අවසානයේ දෑසින් කඳුළු පැන්නේ ය.  මට සීනා තනිකර යන්නට නොහැකි බැව් එවෙලෙහි සිතිණි. සීනාගේ මීළඟ හාම්පුතා මා තරම් ආදරයෙන් ඌ රැකබලා නොගනු ඇතැයි මට හැගුණි. එම කාලයේ මෙතරම් සමීප වූ කිසිවකු මාගේ ජීවිතයේ සිටියේ නැත. මම රයිෆලය ඉවතට ගෙන සිත වෙනස් කර ගතිමි. 

යුද බිමෙන් සමුගෙන නැවත පැමිණි පසු සිතෙහි පවතින මානසික තත්වය විස්තර කිරීම බොහෝ දුෂ්කරය. මා සාමාන්‍ය ජීවිතයෙන් බොහෝ දුරස් වී ඇතැයි සිතුණි. යුද බිමට සමු දී පැමිණි තෙවැනි දවසේ දී මම විවාහ වූවෙමි. කෙසේ නමුත් මගේ සිතට සැනසීමක් දැනුණේ නැත. සීනාගෙන් වෙන්වන්නට සිදුවීම මගේ සිතට තදින් බලපෑම් කරන බැව් මට දැනුණි. සීනා මගේ ජීවිතයට මෙතරම් බලපෑමක් කරනු ඇතැයි මා කිසි විටෙක සිතුවේ නැත. 

යුද බිමට සමු දී සිව් වසරක් ගෙවී ගියේ ය. ඒ සියලු කාලය තුළ මට සීනා මෙනෙහි වූ වර ගණන අනන්ත ය. මෙසේ සිටින අතරවාරයේ දිනක් මට දුරකතන ඇමතුමක් ලැබිණි. 

“මේ ඩි යංග් මහත්තයද? මේ ගොඩ්ෆ්‍රි මහත්මිය කතා කරන්නේ. ඔබේ බෝම්බ හොයන බල්ලාව හදා වඩා ගන්න එහෙම කැමැත්තක් තියෙනවද කියල දැනගන්නයි මම මේ කතා කළේ.” 

මම දෙවරක් නොසිතා “කැමතියි” යනුවෙන් පැවසීමි. ඒ 2014 අප්‍රේල් 24 වැනිදාවකි. සීනා සහ මා වෙන් වී එදිනට සිව් වසරක් සපිරෙන්නට අඩුව තිබුණේ එක් දිනකි. 

සීනා රැගෙන එන්නට ගිය දිනය මට ජීවිතයේ අමතක නොවන දිනකි. සීනා මා දැක දිවැවිත් මගේ ඇඟේ දැවටුනේය. මගේ මුහුණ ලෙව කෑවේය. මගේ දරුවන් උපත ලද දිනයන් සහ මා විවාහ වූ දිනය හැරුණු විට මා වඩාත්ම සතුටු වූයේ එදා ය. මා ගත කළ සියලු නත්තල් උත්සවයන් එකක් බවට පත් වී යළි මා  ඉදිරියේ මැවුනා සේ හැඟීමක් මට දැනුණි. 


ඇෆ්ගනිස්ථානයේ යුද ගිනි මැද සිටි මගේ මනසේ ඇති ව තිබූ යම් යම් ව්‍යාකූලතාවන් හේතු කොට ගෙන මටත් බිරිඳටත් වෙන වන්නට සිදු විය. මට දියණියන් තිදෙනෙකු සිටී. සීනා ඔවුන් සමග ඉතා ඉක්මණින් කුලුපග වූවේය. යුද්ධය නිසා අවුල් වූ මනස යළි ගොඩ නගා ගන්නට මට හැකි වූයේ සීනා නැවත පැමිණීමත් සමගිනි. 

සේවා කාලයේ සිටි සුනඛයා සහ හාම්පුතා කිසි විටෙක වෙන් නොකළ යුතු බව දැනුවත් කරමින් මම දැන් හමුදා නියෝජිතයකු ලෙස රට පුරා ඇවිදිමි. යුද අත්දැකීම් නිසා ව්‍යාකුළ වූ මනස යළි ගොඩනගා ගැනීම සඳහා ඔවුනට කෙතරම් සහය වන්නට හැකි දැයි මිනිසුන්ව දැනුවත් කරමි. බිහිසුණු පිපිරීමකින් ඇති වූ කම්පනය නිසා මට ටැකිකාර්ඩියා නම් හෘදරෝගය වැළඳී ඇතැයි මෑත දිනක දී වෛද්‍යවරයා මා හා පැවසූයේ ය. සීනා ද යුද සේවයෙන් විශ්‍රාමිකය. ඌ ද සිහිනෙන් බිය වන මම දැක ඇත්තෙමි. කෙසේ නමුත් මා අතහැර යන්නේ නැත. මා යන සියලු තැනකම සීනාව ද රැගෙන යන්නමෙි. 



සීනා දැන් නව හැවිරිදිය. සාමාන්‍යයෙන් සුනඛයන් වසර 11 - 12ක පමණ ජීවත් වේ. සීනා නොබෝ දිනකින් ජීවිතයෙන් මෙන්ම මගෙන් ද සමුගනු ඇතැයි යන යථාර්ථය මම සන්සුන්ව අවබෝධ කොට ගෙන එයට මුහුණ දෙන්නට බලා  සිටිමි.