මෙහෙමත් පුදුම සත්තු - Amazing Animal Stories

ලෝකයේ මිනිසුන් වගේම සතුනුත් ඉන්නවා. මිනිසුන් වගේම මේ සතුනුත් විවිධාකාරයි. විවිධාකාර සතුන් අතරින් තවත් සමහරු භයංකාරයි. ඒ වගේම පුදුමාකාරයි. භය වෙනවාට වඩා අපි පුදුම වෙන්න කැමතියි. ඒ කැමැත්තට ඉඩ දෙමින්, පුදුමාකාර දේවල්වලට ඉඩ හරිමින් දැන් අපි ලෝකයේ සිටි පුදුමාකාර සතුන් කිහිප දෙනෙක් ගැන අරුම පුදුම දේවල් ටිකක් කතා කරමු.

ඇවිදීමෙන් සැනසීම ලැබූ සුනඛයා - බොබී  

ඉවසීමෙන් වගේම ඇවිදීමෙන් වුනත් ඇතැම් විට සැනසීම ලබන්න පුළුවන් බව මේ බොබී කියන සුනඛයාගේ කතාව ඇසුවාට පසු ඔබට තේරුම් යාවි. බොබී කියන්නේ ස්කොච් කොලී සහ ඉංග්ලිෂ් ෂෙපර්ඩ් යන වර්ග දෙකේ සම්මිශ්‍රණයෙන් උපන් සුනඛයෙක්. මේ සුනඛයා ලෝකයේ ප්‍රසිද්ධ වුණේ ‛අරුම පුදුම බල්ලා’ යන නමින්. එයට හේතුව වුණේ ඌ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය හරහා කිලෝ මීටර් 4,100ක් පමණ ඇවිද්ද නිසයි. ඇවිද්ද පය දහස් වටී කියා කීවාට ඇවිදීමෙන්  සැනසීම ලැබුවේ කොහොමද කියා ඔබට දැන් සිතේවි. ඒ මෙන්න මෙහෙමයි. බොබී ටික කාලයකට කලින් ඌ අයිති වෙලා හිටි පවුලේ පිරිසත් සමග දුර ගමනක් ගියා. ඒ ගියේ ඉන්ඩියානා කියන ජනපදයට. එහේදී මොකක් හේතුවකින් බොබී අතරමං වුණා. මෙයාව අයිති පවුලේ කට්ටිය බොබීව හොයලා හොයලා බැරිම තැන හිතේ දුකින් වුනත් හිත හදාගෙන ආපසු ඔවුන් ජීවත් වුණු ඔරිගන් ජනපදයට ගියා. මේ විදියට කාලය ගත වුණා. මාස හයකට විතර පස්සේ මේ නිවසේ දොර ළඟ කේඩෑරි වෙලා ගිය සුනඛයෙක් ඉන්නවා දුටු පවුලේ පිරිස මේ කවුද කියලා හොයා බැලුවා. එතකොටයි මේ කවුද කියලා හොයා ගත්තේ. ඒ වෙන කවුරුවත් නෙවෙයි බොබී. ඌ කිලෝ මීටර් දහස් ගණනක් ඇවිදිමින් තමන් සිටි ගෙදරට ඇවිත් හිටියා. උගේ පාදවල කොට්ටා වැනි කොටස් අස්ථි දක්වාම ගෙවී තිබුණු බවයි වාර්තාවල සඳහන් වෙන්නේ. බොබී මේ විදියට ආපසු ආපු කතාව මුළු ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය පුරාම ලැව් ගින්නක් වගේ පැතිරිලා ගියා. බොබී ගැන ප්‍රවෘත්ති, පුවත්පත් ලිපි, පොත් ලියැවුණා. විශේෂාංග චිත්‍රපට තැනුණා. කොහොම වුනත් බොබී වැඩි කාලයක් ජීවත් වෙන්න වාසනාවක් තිබුණු සුනඛයෙක් වුණේ නැහැ. ඌ 1927 වසරේ මිය යද්දි අවුරුදු 6ක් වුණා පමණයි. බොබී ව පෝර්ට්ලන්ඩ්වල ඔරිගන් සුසාන භූමියේ වළ දමා තිබෙනවා.

කැලේ පැනලා ලෝම වැවුණු බැටළුවා - ෂ්‍රෙක්  

‛ෂ්‍රෙක්’ කියන නම ඇසුණු ගමන් බොහෝ දෙනෙකුට මතක් වෙන්නේ ත්‍රිමාණ සජීවීකරණ චිත්‍රපට මාලාවක්. ඒ චිත්‍රපට මාළාවේ නම් ‛ෂ්‍රෙක්’ කියන්නේ  රාක්ෂයෙක්. ඒත් අපි කියන්න යන කතාවේ ෂ්‍රෙක් කියන්නේ හිතුවක්කාර බැටළුවෙක්. මේ හිතුවක්කාරයා ජීවත් වුණේ නවසීලන්තයේ ටරාස් කියන ප්‍රදේශයේ. රංචුවත් එක්කම ඉඳලා එපා වෙලා හිටිය ෂ්‍රෙක් දවසක් හිතුවා මේ පැත්තේ තියෙන කඳුකරේ කරක් ගහලා එන්න ඕන කියලා. මෙහෙම ගියාට ආපහු රංචුව හොයා ගෙන එන්න පුළුවන් කමක් ෂ්‍රෙක්ට තිබුණේ නැහැ. මේ විදියට කාලය ගත වුණා. අවුරුදු හයකට පස්සේ මේ පැත්තේ පිරිසකට ෂ්‍රෙක්ව හමු වුණා. සාමාන්‍යයෙන් වාර්ෂිකව බැටළුවන්ගේ ලෝම ඉවත් කරනවා වුනත් හිතුවක්කාරෙට කඳුකරේ කරක් ගහන්න ගිය ෂ්‍රෙක්ගේ ලෝම ඉවත් කරන්න කිසි කෙනෙක් හිටියේ නෑ. ඒ නිසා උගේ ලෝම වැවිලා වැවිලා ලෝම බෝලයක් වගේ තමයි හිටියේ. ‛ෂෝන් ද ෂීප්’ කියන  චිත්‍රපටය බැලුවා නම් මේ වගේ බැටළුවන් දකින්න පුළුවන්. ෂ්‍රෙක්ගේ සිරුරෙන් 75%ක් ලෝමවලින් වැසී තිබුණා. ලෝමවල බර විතරක් කිලෝ ග්‍රූම් 27 ක්. මේ බැළුවාගේ හිතුවක්කාර ස්වභාවයත්, ප්‍රසිද්ධියත් නිසා අර කලින් කියපු ත්‍රිමාන චිත්‍රපටය නිර්මාණය කරද්දි රාක්ෂයාට ‛ෂ්‍රෙක්’ කියලා නම් කරන්න එහි නිෂ්පාදකවරු තීරණය කළා. ෂ්‍රෙක් වැඩි කාලයක් ගත වෙන්න කලින් නවසීලන්තයේ ජාතික සංකේතයක් බවට පත් වුණා. ෂ්‍රෙක්ගේ ලෝම ඉවත් කිරීමේ අවස්ථාව රුපවාහිනි නාලිකා මගින් සජීවීව විසුරුව හැරියා. මේ යෝධ ලෝම තොගය වෙන්දේසියේ දැමූ අතර එය ඇමරිකානු ඩොලර් 150,000 කට අළෙවි වුණා. කොහොම වුනත් මේ හිතුවක්කාරයා අවුරුදු 17 සපිරෙද්දී, 2011 ජුනි 6 වැනිදා මිය ගියා.

නැව ගිලුනත් බෑන් චූන් බළලා හෙවත් සෑම්  

පූසා හෙවත් බළලා කියන්නේ කොහොමත් ‛බෑන් චූන්’ සතෙක්. ‛සෑම්’ කියන්නෙත් එහෙම බළලෙක්. සෑම් ජීවත් වුණේ ජර්මනියේ විශාලතම යුද නැවක් වූ ‛බිස්මාර්ක්’වල. උගේ රාජකාරිය වුණේ නැව මීයන්ගෙන් ආරක්ෂා කරන එක. ‛ටොම් ඇන් ජෙරී’ කාටූන් චිත්‍රපට මාලාවේත් එක් කතාවක ටොම් නැවක රැකියාවක් කරනවා ඒ නැව මීයන්ගෙන් ආරක්ෂා කර දෙන්න. එය නරඹා ඇත්නම් ඔබට එය මතක් වේවි. මේ බිස්මාර්ක් නැව අනතුරක් සිදු වෙලා මුහුදේ ගිලී එහි සිටි නැවියන් 2200ක් මිය ගියා. නමුත් සෑම්ගේ එය මයිල් ගහකටවත් අනතුරක් වුණේ නෑ. ඒ නැව නැතත් තව කොයි තරම් නැව් තියෙනවද? සෑම් නැව්වලටම උපන් බළලෙක් නිසා ඌව ‛එච්එම්එස් කොසැක්’ කියන නැවේ කට්ටිය හදා වඩා ගන්න තීරණය කළා. මේක හැබැයි රුසියානු නැවක්. ජර්මානු සබ්මැරීන් ප්‍රහාරයකින් මේ නැව මුහුදේ ගිලී ගියා. එහි සිටි නැවියන් 153 දෙනෙක් එහිදී මිය ගියා. හැබැයි සෑම්ගේ නෙවෙයි මයිලකටවත් අනතුරක් වුණේ. ඉන් පස්සේ සෑම් ‛එච්එම්එස් ආර්ක් රෝයල්’ කියන නැවේ පදිංචියට කියා. ඒක අයිති වුණේ එක්සත් රාජධානියට. මේ නැවට ටෝර්පිඩෝ ප්‍රහාරයක් එල්ල වෙලා නැවත් එක්ක නාවිකයොත් මිය ගියා. ඒත් සෑම්? සෑම්ගේ මයිලකටවත් හානියක් වුණේ නෑ. ඉන් පස්සේ සෑම් ‛එච්එම්එස් ලයිට්නින්’සහ ‛එච්එම්එස් ලෙගන්’ කියන නැව් දෙකේ පදිංචියට ගියා. කරුමෙක මහත කියන්නේ මේ නැව් දෙකත් ප්‍රහාරවලින් මුහුදේ ගිලුණා. මෙයින් පසු සෑම් නැවත නැව් ගිල්ලවන වැඩේට ගියා ද කියලා වාර්තා වෙන්නේ නැහැ. විකිපීඩියාවට අනුව සෑම් 1955 වසරේ දී එක්සත් රාජධානයේ බෙල්ෆාස්ට් හි මිය ගිය බවයි කියවෙන්නේ. ඇතැම් වාර්තාවල ‛ඔස්කාර්’ නමින් ද සෑම් පිළිබඳ සඳහන් වෙනවා.

තනියෙන්ම මැරුණු ලෝන්සම් ජෝර්ජ්

ලෝකයේ වැඩිපුරම ආයුෂ තියෙන සතුන් අතරට වැටෙන එක් සතෙක් තමයි ඉබ්බා. මේ බව ඔබ දන්නවාට සැකයක් නැහැ. සාමාන්‍යයෙන් ඉබ්බෙක් අවුරුදු 80 - 100 ක් අතර කාලයක් ජීවත් වෙනවා. මේ අතරිනුත් ගැලපගස් වර්ගයට අයිති ඉබ්බන් අවුරුදු 200 ක් පමණ ජීවත් වෙනවා. මේ ගැලපගස් ඉබ්බන් අතරින් එක් විශේෂයකට අයිති කෙනෙක් තමයි ‛ලෝන්සම් ජෝර්ජ්’ කියන්නේ. ඌ උපන්නේ 1920 වර්ෂයේ දී. මේ වර්ගයට අයත් වෙලා හිටිය ලෝකයේ සිටි අන්තිම ඉබ්බා තමයි ලෝන්සම් ජෝර්ජ් කියන්නේ. මේ ඉබ්බා මැරුණොත් එතැනින්ම ඒ වර්ගය වද වෙලා යනවා. ඒත් අවුරුදු 200 ක් පමණ ජීවත් වෙන නිසා ලෝන්සම් ජෝර්ජ් ජීවත් වුණු ගැලපගස් ජාතික වනෝද්‍යානයේ බලධාරීන් උගේ මරණය බලාපොරොත්තු වුණේ 2120 දී පමණ. ඒත් අවාසනාවකට අඩු වයසින් ලෝන්සම් ජෝර්ජ් මිය ගියා. ඒ 2012 වසරේ දී. එතකොට ජෝර්ජ්ගේ වයස වුණේ අවුරුදු 102ක්  විතරයි. මිය ගිහින් තිබුණේ පෙනහළු පිළිකාවකින් හෝ හෙපටයිටිස් වැළඳීමෙන් කියා සැක කරනවා. ලෝන්සම් ජෝර්ජ කියන්නේ මේ විශේෂයට අයත් අන්තිමයා කියා සෑහෙන කාලයක සිට දැන සිටි වනෝද්‍යානයේ බලධාරීන් ඌට සහකාරියක් සොයා මේ විශේෂය ආරක්ෂා කරගන්නට නොකරපු උත්සාහයක් නැහැ. නමුත් ගැළපෙන සහකාරියක් හමුවුණේ නැහැ. අවසානයේ ඔවුන් ඇමරිකානු ඩොලර් 10,000 තෑග්ගක් දෙන බවත් ප්‍රසිද්ධියට පත් කළා ගැළපෙන සහකාරියක් සොයා දෙන කෙනෙක්ට. නමුත් මේ කිසිවක් සාර්ථක වුණේ නැහැ. මෑත කාලයේ දී තමන් අයිති විශේෂයෙන් අන්තිමයා ලෙස මිය ගිය එකම සත්වයා ලෙස වාර්තා වන්නේ ලෝන්සම් ජෝර්ජ්. ඒ නිසා ඌ මිය යාමෙන් පස්සේ ලෝකයේ ප්‍රසිද්ධ චරිතයක් බවට පත් වුණා.

යුද්ධයක් ජයගන්නට මග පෑදූ සාමයේ සංකේතය හෙවත් චෙර් ඇමි

1910 දී උපන් චෙර් ඇමි කියන්නේ පරෙවියෙක්. නිකම්ම නිකම් පරෙවියෙක් නෙවෙයි ලෝක ප්‍රකට පරෙවියෙක්. ගැහැනු සතෙකු වූ ඌ පණිවිඩ රැගෙන යාම සඳහා පුහුණු කොට තිබුණා. මහා බ්‍රිතාන්‍යයේ පරෙවියන් පුහුණු කරන්නකු විසින් ඇමරිකානු හමුදාවට චෙර් ඇමි ව ලබා දී තිබුණා. පළමු ලෝක මහා යුද්ධය කාලයේ චෙර් ඇමි හිටියේ ඇමරිකා හමුදා මේජර්වරයකු වූ චාල්ස් වයිට් විට්ල්සි යටතේ. ඔහුගේ හමුදා සේනාංකයේ තවත් භටයින් 194 දෙනෙක් හිටියා. 1918 ඔක්තෝබර් 3 වැනිදා මේ සේනාංකය සතුරු ජර්මානු හමුදා කණ්ඩායමකට  මැදි වුණා. ඔවුන්ට පසු බහින්නට පවා මගක් තිබුණේ නැහැ. සැපයුම් මාර්ග පවා සතුරන් විසින් අවහිර කොට තිබුණා. ඔවුන්ට සහයක් ලබාගැනීම සඳහා තිබුණු එකම මාර්ගය වූයේ පරෙවියන් අත පණිවිඩ යැවීම පමණයි. ඔවුන් සහාය ඉල්ලා යවන සෑම පරෙවියෙකුටම ජර්මානු හමුදාව විසින් වෙඩි තා බිම දැමුවා. චෙර් ඇමි හිටියෙත් මේ පරෙවියන් කණ්ඩායමේ. හමුදා මේජර්වරයා චෙර් උදව් ඉල්ලා පණිවිඩයක් ලියා චෙර් ඇමිගේ පාදයක ගැට ගැසුවා. ඉන් පස්සේ ඌව පිටත් කළා. ජර්මානු හමුදාව චෙර් ඇමිටත් වෙඩි තිබ්බා. අනෙක් පරෙවියන්ට වගේම වෙඩි වැදිලා ඌ බිම ඇදගෙන වැටුණා. නමුත් මියගොස් නොසිටි නිසා ඌ නැවත පියාඹන්න පටන් ගත්තා. ඌ කෙසේ හෝ කිලෝමීටර් 40ක් දුර ගෙවා ගෙන මිනිත්තු 25 ක් ඇතුළත හමුදා මූලස්ථානයට ළඟා වෙන්නට සමත් වුණා. ප්‍රධාන මූලස්ථානයෙන් හමුදාවක් එවා මේ සිරවී සිටි හමුදා සේනාංකය ගළවා ගන්නට චෙර් ඇමි නිසා හැකියාව ලැබුණා. අවසානයේ චෙර් ඇමි මේ සේනාංකයේ වීරවරිය බවට පත් වුණා. චෙර් ඇමිගේ පාදයකට වෙඩි වැදී තිබුණු අතර හමුදා වෛද්‍යවරුන්ට එය සුව කරන්නට හැකියාවක් ලැබුණේ නැහැ. චෙර් ඇමි 1919 ජුනි 13 වැනිදා වීරවරියකට හිමි ගෞරව සහිතව මිය ගියා.

අභ්‍යවකාශයට ගිය චිම්පන්සියා - හැම්

හැම් කියන්නේ ලෝකයේ ඉතා සුප්‍රකට චිම්පන්සියෙක්. ඌ ‛ප්‍රීමේටා’ කියන සත්ව ගෝත්‍රයට අයතියි. මිනිසුන් වන අප ද අයත් වන්නේ මේ ගෝත්‍රයටමයි. අභ්‍යවකාශයට මිනිසුන් යවන්නට හැකියාවක් තිබේද කියා සොයා බැලීම සඳහා මුලින්ම අභ්‍යකාශයට ප්‍රීමේටාවෙක් යවන්නට අවශ්‍යතාව තිබුණා. මේ සඳහා තමයි හැම් ව තෝරාගෙන තිබුණේ. හැම් ව මර්කරි කියන අභ්‍යවකාශ කැප්සියුලයට දමා 1961 ජනවාරි 31 වැනිදා අභ්‍යවකාශයට පිටත් කර හරිනු ලැබුවා. මිනිත්තු 16ක් තුළ කිලෝමීටර් 250ක් අභ්‍යවකාශය කරා ගමන් කරන්නට හැකියාව ලැබුණත් එන් ඔබ්බට ගමන් කිරීම හදිසියේ නවතා දමන්නට සිදු වුණා. ඒ ඔක්සිජන් සැපයීමේ ගැටලුවක් පැන නැගුණු නිසයි. මේ නිසා යානය නැවත ගෙන්වා ගන්නට සිදුවුණා. යානය ගොඩබෑමෙන් පැය තුනකට පමණ පසු හැම් නැවත යථා තත්වයට පත් වුණා. එයින් වසර 17 කට පමණ පසු වොෂිංටන් සත්වෝද්‍යානයේ දී හැම් මිය ගියේ අභ්‍යවකාශයට ගිය මුල්ම ප්‍රීමේටා වර්ගයා ලෙස ගෞරව සම්මාන ලබමින්.

අභ්‍යකාශයට ගිය මුල්ම බැල්ල වූ ලයිකා

ඇමරිකාව ප්‍රිමේටාවෙක් අභ්‍යකාශ ගතකරද්දී රුසියාව කළේ බැල්ලක් මේ සඳහා යොදා ගැනීමයි. ඔවුන් තෝරා ගත් බැල්ල තමයි ‛ලයිකා’. මේ බව බොහෝ දෙනෙක් දන්නවාට සැකයක් නැහැ. ස්පුට්නික් 3 යානයෙන් අභ්‍යකාශයට ගමන් කළ ලයිකා පැය 6ක පමණ කාලයෙක් ගුවන් ගමනේ නිරත වුණා. කෙසේ නමුත් හැම් කියන චිම්පන්සියා සේ ජීවත්ව සිටිය දී පොළොවට ගොඩ බසින්නට තරම් ඌ වාසනාවන්ත වුණේ නැහැ. අභ්‍යවකාශයේ දී ඇතිවන තාපයට ඔරොත්තු දෙන ආකාරයට මේ යානය නිම කොට නොතිබුණු නිසා, අධික තාපය හේතුවෙන් ඌ අභ්‍යවකාශයේ දී මිය ගොස් තිබුණා. කෙසේ නමුත් ලයිකා රුසියානු අභ්‍යවකාශ නගරයේ අදටත් අමරණීය චරිතයක් ලෙස උපහාරයට ලක් වෙනවා.

සිටුවර මොන්ටි ක්‍රිස්ටෝ (1975) සිංහල උපසිරැසි - Sinhala Subtitles for The Count of Monte Cristo (1975)

විශ්ව සාහිත්‍යයේ ඉතා රමණීය නිර්මාණයක් විදියට ඇලෙක්සැන්ඩර් ඩූමාගේ The Count of Monte Cristo සඳහන් කරන්නට පුළුවන්. මේ කතාව මා මුලින්ම දැන ගත්තේ අප පාසල යන කාලයේ ටයිටස් තොටවත්තයන් විසින් මෙය සිංහලෙන් හඩ කවා රූපවාහිනියේ විකාශනය කිරීමත් සමගින්. ඉන් පසු මේ නවකතාව සොයා කියවන්නට දැඩි කැමැත්තක් ඇතිවුනත් එයට අවස්ථාවක් ලැබුණේ නැහැ.

මේ කතා පුවතෙන් 2002 වසරේ දී නිර්මාණය කරන ලද චිත්‍රපටයක් අන්තර්ජාලයෙන් සිංහල උපසිරැසි සහිතව ලබාගෙන අපේ පවුලේ සාමාජිකයන් සමග නැරඹුවා. නමුත් රූපවාහිනියෙන් විකාශනය කරන ලද චිත්‍රපටයෙන් ලද තරම් වින්දනයක් මට එයින් ලැබුණේ නැහැ. රූපවාහිනියේ විකාශනය කරන ලද චිත්‍රපටයේ එඩ්මන්ඩ් දාන්තේස් සියුම් බුද්ධිමය උපක්‍රම මෙහෙයවා සිය සතුරන්ගෙන් පළිගන්නා ආකාරය පැහැදිලිව පෙන්වුවත්, 2002 වසරේ නිර්මාණය කරන ලද චිත්‍රපටයේ ඒවා පැහැදිලිව නිරූපණය වූයේ නැහැ.

රූපවාහිනියේ සිංහලෙන් හඬ කවා විකාශනය වූයේ 1975 වසරේ නිර්මාණය කරන ලද චිත්‍රපටයක්. මේ නිසා මා කළේ එය YouTube අඩවියෙන් ලබාගෙන එයට සිංහල උප සිරැසි දමන්නට පටන් ගැනීමයි. සිංහල උප සිරැසි දැමුවේ අප නිවසේ සියලු දෙනාටම එක සේ රස විඳින්නට එයින් අවස්ථාවක් සැලසෙන නිසයි. කෙසේ නමුත් අන්තර්ජාලයේ සිංහල උප සිරැසි සපයන්නන් තරම් ඉක්මනින් මට මෙය නිම කරන්නට අවස්ථාවක් ලැබුණේ නැහැ.  කෙසේ නමුත් මෑතකදී මම එයට සිංහල උප සිරැසි දමා අවසන් කළා.

මෙය අප පවුලේ සාමාජිකයන් සමග නරඹන්නට සාදන ලද උප සිරැසියක් නිසා මම සම්පූර්ණ පරිවර්තනයක් කරන්නට උත්සුක වුණේ නැහැ. ඇතැම් තැන් මග හැරියා. ඇතැම් දීර්ඝ දෙබස් කෙටි කොට අදහස පමණක් අරගත්තා. කෙසේ නමුත් මට සිතෙන්නේ එයින් රස වින්දනයට බාධාවක් සිදුනොවනු ඇති බවයි.

මේ නිසා මා සිතුවා පැරණි චිත්‍රපටය රස විඳින්නට කැමැති අය සිටිනවා නම් ඒ අයට මේ සිංහල උප සිරැසි රැගෙන එය රස විඳින්නට මෙයින් යම් උදව්වක් සැලසේය කියා.

පහත ලින්ක් එකෙන් උපසිරැසි ලබා ගන්නට පුළුවන්.

සිංහල උප සිරැසිය

The Count of Monte Cristo කියා YouTube හි සෙවීමක් කිරීමෙන් 1975 චිත්‍රපටය ලබා ගන්න පුළුවන්.

එය අපහසු නම් මෙතැනින් එතැනට යන්නත් පුළුවන්.

සෙවණැල්ලක් - A Shadow - Short Story by R K Narayan

රාසිපුරම් ක්‍රිෂ්ණස්වාමි ඉයර් නාරායන් (1906 ඔක්තෝබර් 10 – 2004 ඔක්තෝබර් 13) හෙවත් සුප්‍රකට ඉන්දීය ලේඛක ආර්.කේ. නාරායන් ඉංග්‍රිසි බසින් සිය නිර්මාණ කටයුතුවල යෙදුණු සාහිත්‍යධරයෙකි. ඔහුගේ නිර්මාණවලට නවකතා සහ කෙටිකතා ඇතුළත්ය. මේ කෙටිකතාව මා උපුටා ගත්තේ ඉන්දීය කෙටිකතා රැසක් ඇතුළත් වූ Let’s Go Home & Other Stories නම් කෘතියෙනි. මෙය මා විසින් පරිවර්තනය කරනු ලදුව, අදින් වසර 22 කට පෙර, එනම් 1997 ඔක්තෝබර් 22 වැනි කාන්තා පුවත්පතක පළවූවකි.

“හෙට මට චිත්‍රපටය බලන්න යන්න ඇනා හතරක් ඕනෑමයි”

සම්බු පැවසුවේය. ඔහුගේ මව තිගැස්සුණාය. චිත්‍රපටය ඇරඹී ගෙවී යන මාස හය පුරා ඇගේ සිතේ පැවතෙන්නේ පුදුමාකාර වේදනාවකි. ඔහු තවම ජීවතුන් අතර නැති බව දැන දැනත් මිනිසුන් ඔහුගේ රුව නරඹනුයේ කෙසේදැයි ඇයට සිතිණි. ඇගේ සිතෙහි ඉපැදුණු වේදනාව නිසාම නිෂ්පාදකවරයා චිත්‍රපටය ප්‍රදර්ශනය නොකරනු ඇතැයි ඇය සිතුවාය. කෙසේ මුත් දැන් චිත්‍රපටය ප්‍රදර්ශනය වෙයි. ඇගේ සැමියා අඩුම තරමේ දැන් දිනකට පැය හයක්වත් මිනිසුන් ඉදිරියේ යළි ජීවමාන වන්නේය.

සිය පියා යළි ජීවමාන වීම පිළිබඳව සම්බු ප්‍රමෝදයට පත්ව සිටියේය.

“අම්ම එන්නේ නැද්ද මාත් එක්ක චිත්‍රපටිය බලන්න යන්න?”

“නෑ!”

“අනේ අම්මා එන්නම ඕන”

චිත්‍රපටය නැරඹීම කෙතරම් වේදනාවක්දැයි පහදා දෙන්නට ඇයට හැකියාව තිබිණි. එහෙත් සම්බු හට එවැනි පහදා දීම් අදාළ වූයේ නැත.

පසුවදා මුළුල්ලේම සම්බු සිටියේ මහත් ප්‍රමෝදයකිනි. පංති භාර ගුරුතුමාගෙන් නෙත් ඉවතට යන සෑම මොහොතකම තම  සඟයා වෙත නැඹුරු වී,

“ඒ චිත්‍රපටියේ රඟපානවාට මගේ තාත්තාට රුපියල් දහදාහක් ගෙව්වා. අද හවස ඒක මම බලනවා. නුඹත් එනවද 'කුමාරි' බලන්න?”

ඔහුගේ සඟයා මැළි වූයේය. ඔහු දෙමළ චිත්‍රපටවලට වෛර කළේය.

“මම ඒ පාරෙන්වත් යන්නේ නෑ”

“මේක වෙන දෙමළ චිත්‍රපටි වගේ නෙවෙයි. මගේ තාත්තා හැම රැයකම අපට කතන්දර කියලා දෙන්න පුරුදු වෙලා හිටියා. මේ චිත්‍රපටියේ කතාව ලිව්වෙත් තාත්තා. ඒක ලස්සන කතාවක්. ඒක ලියනවටයි, රඟපානවටයි තාත්තාට රුපියල් දහදාහක් ගෙව්වා. නුඹත් එනවා නම්, මම නුඹව එක්ක යන්නම්”

“මම දෙමළ චිත්‍රපටි බලන්නේ නෑ!”

“මේක නිකම්ම දෙමළ චිත්‍රපටියක් නෙවෙයි. ඉංග්‍රීසි චිත්‍රපටියක් තරමටම හොඳයි.”

එහෙත් සම්බුගේ සඟයා කැමැති වූයේ නැත. චිත්‍රපටය නැරඹීමට තනිවම යාමට ඔහුට සිදු විය. වයස දාහතරේ දී විවාහ වීමට අකැමැතිව, සරසවි අධ්‍යාපනය ලබා තනිවම ජීවත්වන්නට උත්සාහ දරන අතරේ සිය සැර පරුෂ පියා විසින් පන්නා දැමෙන ‘කුමාරි‘ නම් තරුණියක පිළිබඳ මේ චිත්‍රපටයෙන් කියැවිණි. සැර පරුෂ පියා වූයේ සම්බුගේ පියා ය. නමුත් පියා අවසානයේ ඇයට සමාව දෙන්නේය. සම්බු චිත්‍රපටය ඇරඹෙන තුරු බලා හුන්නේය. ඔහු පියාව අවසන් වරට ජීවමානව දැක මාස හයක් ගතව තිබිණි.

ශාලාව අඳුරු විය. ඔහුගේ පියා තිරය මත ජීවමාන විය. ඒ රුව සම්බුගේ නිවසේ සිටි ඔහුගේම පියාගේ සෑම ඉරියව්වකින්ම යුක්ත විය. කුඩා දැරිය ඔහු වෙත පැමිණියාය. පියා ඇයට අංක ගණිතය ඉගැන්වූයේය.

“කරත්තකාරයෙක් හැතැප්ම දෙකක් යන්න ඇනා හතරක් ගන්නවා. රාමා ළඟ තියෙන්නේ ඇනා තුනයි. රාමාට කරත්තෙන් කොයි තරම් දුරක් යන්න පුළුවන්ද?”

එවිට දැරිය කල්පනාවට වැටෙන්නීය.

“මට පුළුවන් එයාට වැඩිය”

සම්බු එසේ සිතුවත් දැරිය ඔහුට වඩා ගණනාකාරියක වූවාය. ඈ නිවැරදි පිළිතුර දුන්නාය.

චිත්‍රපටය නිමවී ආලෝකය දැල් වූ පසු සම්බු සිනමා ප්‍රක්ෂේපණ යන්ත්‍රය ඇති කුටියේ කවුළුව දෙස බලා හුන්නේය. එය තුළින් තම පියා අතුරුදහන් වූයේය යන හැඟීමක් ඔහු තුළ ඉපැදිණි. පියා නොමැතිව ලොව පාළු තැනකැයි ඔහුට හැඟිණි. ඔහු නිවසට දිව ගියේය. ඔහු එනතුරු මව දොරකඩ බලා හුන්නාය.

“රෑ නවයත් පහු වුණා. නුඹ හුඟක් පරක්කුයි.”

“චිත්‍රපටය තව වෙලා තිබුණා නම් මම කැමතියි. අම්මා නම් හරිම පුදුම කෙනෙක්. ඇයි ඒක බලන්නේ නැත්තේ?”

රෑ කෑම වේල ගන්නා අතරතුරේම ඔහු දෙඩුවේ චිත්‍රපටය පිළිබඳවමය.

“තාත්තා සිංදු කියනවා වගේමයි. ඇවිදිනවා වගේමයි.”

ඔහුගේ මව බොහෝ නිහැඬියාවකින් සියල්ල අසා සිටියාය.

“ඇයි අම්මා මොකුත් නොකියන්නේ?”

“අම්මා චිත්‍රපටියට අකැමතිද?”

ඈ පිළිවදන් නොදුන්නාය.

“හෙටත් චිත්‍රපටිය බලන්න නුඹ කැමතිද?”

ඈ ඇසුවාය.

“ඔව් අම්මේ. චිත්‍රපටිය පෙන්නලා ඉවර වෙන තුරු හැමදාම මට ඇනා හතරක් දෙනවා නේද?”

“ඔව්”

“අම්මා එන්නේ නැද්ද චිත්‍රපටිය බලන්න?”

“බෑ ඒක කරන්න බෑ.”

සතියක් තිස්සේ දිනකට පැය තුනක් පුරා සම්බු සිය පියා සමග ජීවත් වූයේය. සෑම දර්ශනයකම අවසානයේ ඔහුට මහත් වේදනාවක් දැනුණි. සෑම දිනකම තම පියාගෙන් වෙන්ව යනවා මෙන් හැඟීමක් ඔහුට දැනුණි. ඔහුට රාත්‍රී දර්ශනය නරඹන්නට ද සිතුණි. එහෙත් ඔහුගේ මව ඔහුගේ පාඩම් වැඩ ගැන බියට පත් වූවාය. කාලය බොහෝ වටිනා දෙයක් විය. එහෙත් මව ඒ අවබෝධ කර ගන්නා වගක් නොපෙනුණි. පාඩම් වැඩ කවදා නම් කළ නොහැකිද? නමුත් පියා බලන්නට සැමදා නොහැකිය.

ඔහුගේ නොනවතින පෙරැත්තය හමුවේ අවසන් දවසේ දර්ශනය නැරඹීමට ඔහුගේ මව කැමති වූවාය. ඔවුහු රාත්‍රී දර්ශන වාරයට ගියහ. ඈ ගැහැනු පන්තියේ හිඳ ගත්තාය. චිත්‍රපටය නැරඹීම සඳහා ඈ සතුව තිබූ සියලු ශක්තියම වඩවා ගන්නට ඇයට සිදු විය. වෙළෙඳ දැන්වීම් පෙන්වන තුරා ඇයට සහනයක් දැනුණි. චිත්‍රපටය ඇරඹෙන විටම ඇගේ හද ගැස්ම වේගවත් විය. සිය සැමියාගේ සියලු සැබෑ හැඟීම් තිරය මත පිළිබිඹු විය. සියල්ලම ඇය තුළ ඇති කළේ වේදනාවකි. දෑස් වසා සිටින්නට ඇය කිහිප වරක්ම තැත් කළාය. නමුත් චිත්‍රපටය ඇයව කුල්මත් කළේය. සෑම වේදනාබර සිදුවීමක්ම ඇයව කුල්මත් කළේය. ඔහු පුටුවක් මතට වී පුවත්පතක් කියවන දසුනක් තිරයේ පතිත විය. ඔහු සැබෑ ජිවිතයේ ද පුවත්පත් කියවන්නට බොහෝ ඇළුම් කළේය. ඈ නිතරම ඒ පිළිබඳව දබර කළාය.

“ඔයයි ඔයාගේ පත්තරයයි තමා ඉතින් . . .”

මද වේලාවකින් පුවත්පත ඔහුගේ මුහුණට පතති වී ඔහුට නින්ද යන්නේය.

එය ඇය දරා ගත නොහැකි දර්ශනයක් විය. ඇයට ද නොදැනී ඇයට ඉකි ගැසුණි.

පිරිමි පැත්තේ වාඩි වී සිටි සම්බු, පියා පුවත්පත කියවන දර්ශනයට මහත් සේ ඇළුම් කළේය. මන්ද එවිට දැරිය පියා කරා පැමිණ කියවන්නේ කුමක්දැයි අසන නිසාත්, එවිට පියා ඇයට තදින් කෑගසන නිසාත් ය.

“කුමාරි යනවා යන්න මෙතනින් අහකට!”

පියා සමග සිටිය යුත්තේ කෙසේදැයි දැරිය දන්නේ නැත. ඔහු ඇයට දැඩි ලෙස අකැමැති ය.

මේ දර්ශනයේ ඔහු ගිලී සිටින අතරේ ගැහැනු පැත්තෙන් ඉකි බිඳින හඬක් ඇසුණි. එය කෙමෙන් විලාපයක් බවට පත් විය.

“ලයිට් දාන්න. කාට හරි කරදරයක්”

චිත්‍රපටය නැවතිණි. මිනිස්සු කෝපයට පත් වූහ. බංකුව මත නැගි සම්බු සිදුවන්නේ කුමක්දැයි බැලුවේය.

“මේ මගේ අම්මා. අනේ අම්මේ මොකද? අම්මා මැරිලද?”

සම්බු විලාප දෙමින් එතැනට දිව ගියේය. ඔහු හඩන්නට විය.

“එයාට කලන්තයක් විතරයි. කලබල කරන්න එපා.”

කවුදෝ පැවසුවේය. ඔවුහු ඇයව ශාලාවෙන් පිටතට ගෙන ගියහ. ශාලවේ ආලෝකය නිවුණි. මිනිස්සු යළි අසුන් කරා ගියහ. චිත්‍රපටය නැවත ආරම්භ විය. මව දෑස් හැර නැගී සිටියාය.

“අපි යමු”

ඇය පැවසුවාය.

“හොඳයි අම්මේ”

ඔහු කුළී රථයක් නවත්වා ඇයට එයට නගින්නට උදව් කළේය. ඔවුන් එයට නගින අතරේ අඳුරු ශාලාවෙන් ඔහුට හුරු පුරුදු හඩක් ඇසුණි.

“කුමාරි යනව යන්න මෙතනින් අහකට!”

එය ඇසෙත්ම සම්බුගේ හදවත බර වන්නට විය. ඔහුගේ දෑසින් කඳුළු පැන්නේය. මවගේ අසනීපයත්, පියාගේ සමුගැන්මත් ඔහුගේ සිතේ ඉමහත් වේදනාවක් උපදවා තිබිණි.

හෙට සිට පෙන්වනු ඇත්තේ අලුත් චිත්‍රපටයකි.