ජංගම දුරකතනවලටත් හෙන වදිනවාද?

“මේ අකුණු ගහන වෙලාවේ කෝල් අරන් අපිවත් මරවන්නද හදන්නේ?” 

අකුණු පුපුරන අවස්ථාවක ඔබ ජංගම දුරකතනයෙන් ඇමතුමක් ගතහොත් සියලු දෙනාම පාහේ පවසන්නේ මෙවැනි කතාවකි. මේ නිසාම අප බොහෝ දෙනෙකු පුරුදුව ඇත්තේ එවැනි අවස්ථාවකදී ජංගම දුරකතනය භාවිත නොකර සිටින්නට පමණක් නොව එය ක්‍රියා විරහිත කොට ද තබාගන්නටය. සැබවින්ම ජංගම දුරකතනයක් භාවිත කරන්නකු අකුණු පුපුරන අවස්ථාවකදී අනතුරකට ලක්වීමේ ඉඩක් තිබේද? මෙය බොහෝ දෙනෙකුට ඇති ගැටලුවකි.  අප්‍රේ්ල්, එසේත් නැත්නම් බක් මාසයේ අධික ලෙස අකුණු පිපිරීම ද සිදුවන බැවින් මේ පිළිබඳ පැහැදිලි අවබෝධයකින් සිටීම අප සියලු දෙනටම ඉතා වැදගත්ය.

අප මුළින්ම ‛අකුණක්’ යනු කුමක්දැයි සරල ලෙස පැහැදිලි කරගනිමු. අහසේ ඇතිවන වළාකුළු, විශේෂයෙන් කැටි වැසි වළාකුළු විද්‍යුත් ආරෝපණයෙන් යුක්තය. ඔබ සාමාන්‍යයෙන් දකින බැටරි කැබැල්ලක මෙන් මෙම වළාකුළුවල ඉහළ කොටස ධන (+) ආරෝපණයෙන් (ඉලෙක්ට්‍රෝන) ද, පහළ කොටස ඍණ (-) ආරෝපණයෙන් (ප්‍රෝටා්න) ද යුක්තය. මෙසේ ආරෝපණය වූ වළාකුළක් පාවී යද්දී මෙවැනි තවත් වළාකුළකට උඩින් හෝ යටින්  ගමන් කළ හොත් මෙම වලාකුළු දෙකෙහි ධන සහ ඍණ අරෝපණ අතර ආකර්ෂණයක් ඇති වෙයි. මේවායේ අධික විදුලියක් ගබඩා වී ඇති බැවින් මේ ආකර්ෂණය සිදුවන්නේ මහ හඬකින් පුපුරා ගිනි විසිකරමිනි. අපට අකුණු පුපුරන අවස්ථාවක මහා හඬක් ඇසෙන්නේ සහ අධික ආලෝකයක් පෙනෙන්නේ මේ නිසාය. ඇතැම් අවස්ථාවලදී වළාකුල තුළම පවතින ධන හා ඍණ ආරෝපණ එකිනෙක ආකර්ෂණය වී අකුණු ඇතිවන අවස්ථාවන්ද තිබේ. ආකර්ෂණය වන්නට වළාකුලක් නොමැති අවස්ථාවක බොහෝ විට සිදුවනුයේ සිය පහළ කොටසේ ඇති ඍණ ආරෝපණය පොලොවේ ආසන්නතම ස්ථානයක ඇති ධන ආරෝපණයක් සමඟ ආකර්ෂණය වීමය. මෙහිදී පොලොවේ  යම් භූමියක ඒ අවස්ථාව්දී පවතින උසම ස්ථානයක් කරා අකුණ ඇදී යයි. උස් ගසක් තිබුණහොත් අකුණ එයට ඇදී යයි. ගස අසළ ලෝහ කුළුණක් තිබුණහොත් අකුණ ඇදෙන්නේ එයටය. එයට හේතුව ගසකට වඩා ලෝහ කොටස් ධන ආරෝපණයෙන් යුක්ත වීම නිසාය. අකුණු පුපුරන අවස්ථාවක පිට්ටනියක් වැනි තැනිතලා බිමක යම් කිසිවකු සිටගෙන සිටියහොත් එම අවස්ථාවේදී පොලොවේ ඇති උසම ස්ථානය එම පුද්ගලයාගේ හිස නිසා එතැනට අකුණ ඇදී එයි. 

 
අකුණු පුපුරන අවස්ථාවකදී යම් පුද්ගලයකු ඇමතුමක් ගනිමින් එළිමහනේ සිටියහොත් ඔහු අකුණු අනතුරකට ලක්වීමේ වැඩි ඉඩක් පවතී. එයට හේතුව ඇතැම් විට එම අවස්ථාවේදී පොලොවේ පවතින උසම ස්ථානය ද ඔහුගේ හිස  වීමට ඇති ඉඩකඩය. අනෙක ජංගම දුරකතනයේ ලෝහ කොටස් ඇති නිසා ඒවාට අකුණු ආකර්ෂණය වීමේ වැඩි ඉඩකඩක් පැවතීමය. කලකට පෙර එක් ප්‍රවෘත්තියකින් අසන්නට ලැබුණේ අකුණු පුපුරන අවස්ථාවකදී වැව් බැම්ම මතින් ඇමතුමක් ගනිමින් ගමන් කළ පුද්ගලයකු අකුණක් වැදී මරුමුවට පත් වූ බවය. මේ පුවතත් සමඟ බොහෝ දෙනෙක් අකුණු ගසන අවස්ථාකදී ජංගම දුරකතන භාවිතය අතහැර දැමූ බව පෙනෙන්නට තිබිණි.  මේ පිළිබඳ විදුලි සංදේශ නියාමන කොමිෂන් සභාව, කාලගුණ විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව ආදී රජයේ ආයතන ජනතාව දැනුවත් කරමින් පැවසූයේ ජංගම දුරකතන සොයා අකුණු ඇදී එන බවට පවතින විශ්වාසය මිත්‍යාවක් බවය. නිවසක් තුළ සිට යමකු ජංගම දුරකතන ඇමතුමක් ගන්නේ නම් එවැනි අවස්ථාවක එයට අකුණක් ඇදී ඒමේ හැකියාව මේසය මත ඇති හැන්දකට අකුණක් ඇදී ඒමේ හැකියාවට හැම අතින්ම සමානය. 

ජංගම දුරකතන ක්‍රියාත්මක වන්නේ ක්ෂුද්‍ර තරංග ඔස්සේය. ක්ෂුද්‍ර තරංගවලට අකුණු ඇදී එන බවට භෞතික විද්‍යාත්මකම කිසිදු සාධකයක් නැත. හේතුව මේවායේ ධන හෝ ඍණ ආරෝපණ කිසිවක් නොමැති බැවිනි. නමුත් යම් පුද්ගලයකු නිවසේ ආවරණයක් නොමැතිව දොරකඩ සිට ඇමතුමක් ගතහොත් ඔහු කරා අකුණක් ඇදී එන්නේ ජංගම දුරකතනය නිසාම නොව ඔහු එළිමහනේ අකුණට ඇදී ඒමට පහසු ස්ථානයක සිටින බැවිනි. මිදුලේ සිටිය හොත් අකුණක් ඇදී එන්නේ අදාළ පුද්ගලයා එතැන උසම ස්ථානයක් නිර්මාණය කරන නිසාය. 

රෙදි වැලක් සඳහා කම්බියක් යොදා ඇති නිවසක, එම රෙදි වැළ නිවස තුළ යමකට ගැට ගසා ඇතැයි මඳකට සිතන්න. එවැනි අවස්ථාවකදී එය පිටත සමඟ සම්බන්ධ වී ඇති නිසා එයට අකුණක් ඇදී ඒමේ හැකියාවක් තිබේ. මෙය නිවස තුළ රෙදි වැල ගැට ගසා ඇති ස්ථානය අසළ සිට අකුණු පුපුරන අවස්ථාවෙකදී යමකු ජංගම දුරකතනයෙන් ඇමතුමක් ලබානිමින් සිටියදී අකුණු අනතුරකට ලක් වුවහොත් ඒ ජංගම දුරකතකව නිසා නොව රෙදි වැල දිගේ අකුණක් ඇදී ඒමට ඇති හැකියාව අධික නිසාය. 

මේ කරුණු නිසා විදුලිය සහ සන්නිවේදන කටයුතු පිළිබඳ විශේෂඥයන් පවසන්නේ නිවසක්, ගොඩනැගිල්ලක්, වාහනයක් වැනි ආවරණයක් සහිත ස්ථානයක ඇතුළත සිට ජංගම දුරකතනය භාවිත කරන්නේ නම් කිසිදු අකුණු අනතුරක් සිදුවන්නේ නැති බවය. අකුණු පුපරන අවස්ථාවකදී ඇමතුමක් ගත හැකි ආරක්ෂිතම ක්‍රමය වන්නේ ජංගම දුරකතනය ඔස්සේ සිදු එය කිරීමය. නමුත් එළිමහනට යාමෙන් වැළකී සිටිය යුතුය. යම් පුද්ගලයකු අකුණු පුපුරන අවස්ථවකවදී ගසක් යට සිටිමින් ඇමතුමක් ගනිමින් සිටියදී අකුණු අනතුරකට ලක්වූයේ නම් ඒ ජංගම දුරකතනය නිසා නොව ගස්වලට ඇදී එන අකුණු නිසාය. එය භූගත වන්නට ගස ඔස්සේ පොලොවට ඇදී ඒමේදී යම් පුද්ගලයකු ගස යට සියහොත් එම පුද්ගලයා ද අකුණ නිසා අනතුරකට ලක් වෙයි. 

කෙසේ වුවත් අකුණු පුපුරන අවසථාවකදී ස්ථාවර දුරකතන ඔස්සේ යමෙකු ඇමතුමක් ලබාගන්නේ නම්, එය අකුණු අනතුරකට පත්වීමට ඇති ඉඩකඩ වැඩිය. එයට හේතුව එය කෙළින්ම නිවසින් බාහිර ස්ථානයකට රැහැනක් ඔස්සේ සම්බන්ධ වන බැවිනි. 

මේ නිසා අකුණු පුපුරන අවස්ථාවකදී හොඳින් ආවරණය වූ ස්ථානයක සිට ජංගම දුරකතනය ඔස්සේ ඇමතුමක් ලබාගත හොත් කිසිදු අකුණක් ඇදී එන්නේ නැත. අකුණු පුපුරන අවස්ථවක නිවසේ සියලු විද්‍යුත් උපකරණ විදුලියෙන් විසන්ධි කොට තැබීම, රූපවාහිනිය විදුලියෙන් පමණක් නොව ඇන්ටෙනාවෙන් ද විසන්ධි කොට තැබීම නිවස තුළට අකුණක් ඇදී එන්නට ඇති අවස්ථා හැකිතාක් අවම කරගත හැකි ආරක්ෂිත පියවරයන්ය. එවිට අකුණු පිපිරුව ද නිවස තුළ සිට කිසිදු බියක් සැකක් නොමැතිව ජංගම දුරකතනය ඔස්සේ ඇමතුම් ලබාගත හැකිය. 

අවසාන වශයෙන් යළිත් විශ්වාසයෙන් යුතුව කිව හැක්කේ අකුණු පුපුරද්දී නිවසක් තුළ සිට ජංගම දුරකතනයෙන් ඇමතුම් ගැනීම කිසිදු ආකාරයකින් අනතුරුදායක දෙයක් නොවන බවය. කරුණු මෙසේ වුවත් ඔබ තුළ තවමත් මේ පිළිබඳ විශ්වාසයක් නොමැති නම්, වඩාත් සුදුසු දෙය වන්නේ අකුණු පුපුරන අවස්ථාවලද ජංගම දුරකතනය භාවිතයෙන් වැළකී සිටීමය.