නීල මහා යෝධයා හෙවත් සොළී දේශය දණ ගැස්සවූ අසහාය වීරයා

නීල මහා යෝධයා යනු පුරාණ සිංහල රාජධානියේ ඉතිහාසය හා ජනප්‍රවාද තුළ අතිශයින් බලසම්පන්න, වික්‍රමාන්විත චරිතයකි. මොහුගේ වීර චරිතය ගොඩනැගී ඇත්තේ ගජබා රජුගේ (ක්‍රි.ව. 114 - 136) සමයෙහි, දක්ෂිණ ඉන්දියාවේ සොලී (චෝල) දේශය සමඟ පැවති සබඳතා සහ යුධමය සිදුවීම් පසුබිම් කරගනිමිනි.

නීල මහා යෝධයා පිළිබඳ ඍජු හා දීර්ඝ සඳහන් කිරීම් මහාවංශය වැනි ප්‍රධාන ඓතිහාසික මූලාශ්‍රවල දක්නට නොලැබුණද, රාජාවලිය වැනි පසුකාලීන ග්‍රන්ථවල සහ ජනප්‍රවාදවල මොහුගේ වීර කතාව ඉතා තදින් මුල් බැසගෙන ඇත. ජනප්‍රවාදවලට අනුව, මොහු ගජබා රජුගේම අර්ධ සොහොයුරා හෝ එතුමාගේ සේනාවේ ප්‍රධානතම, විශ්වාසවන්ත සෙන්පතියා ලෙස සැලකෙන අතර, දුටුගැමුණු රජුගේ දස මහා යෝධයන්ට සමාන බලයකින් යුක්ත වූ බව විශ්වාස කෙරේ. ඇතැම් වාර්තාවල මොහු මහානීල හෝ සුබාහු යන නම්වලින්ද හඳුන්වා ඇත. නීල මහා යෝධයා සිය සටන් සඳහා ප්‍රධාන වශයෙන් භාවිතා කළේ යගදාව නම් වූ දැවැන්ත ආයුධයකි.

නීල මහා යෝධයා ප්‍රසිද්ධියට පත් කළ ප්‍රධානතම සිදුවීම වන්නේ ගජබා රජු සමඟ එක්ව සොලී දේශයට කළ වික්‍රමාන්විත ගමනයි. මෙම ගමනේ මූලික අරමුණ වූයේ මීට පෙර සොලී ආක්‍රමණවලදී ලංකාවෙන් බලහත්කාරයෙන් රැගෙන ගොස් වහල් සේවයේ යොදවා සිටි සිංහල සිරකරුවන් දොළොස් දහසක් ආපසු මෙරටට ගෙන්වා ගැනීමයි. ජනප්‍රවාදවලට අනුව, සොලී දේශයට යාමේදී නීල මහා යෝධයා තම බලවත් යගදාව යොදා ගනිමින් මුහුද දෙබෑ කර හමුදාව සමඟ ඍජුවම සොලී අගනුවරට ගමන් කළ බව කියැවේ.

සොලී දේශයට පා තැබූ පසු, නීල මහා යෝධයා තම අසහාය ශක්තිය ප්‍රදර්ශනය කළේ සොලී රජු මෙන්ම එරට වැසියන් පවා බියපත් කරමිනි. වාර්තා වන ආකාරයට, නගරයේ සිටි අලි ඇතුන් එකෙකු අනෙකාට ගසා මරා දැමීමෙන් ඔහු සිය බල පරාක්‍රමය පෙන්වූ අතර, සොලී රජුගේ රාජ සභාවේදී තම ශක්තියේ තරම වටහා දීම සඳහා ඔහු අතට ගත් යගදාව මිරිකා එයින් වැලි හා ජලය පවා පිටතට ගෙන පෙන්වූ බව සඳහන් වේ. මෙම බල ප්‍රදර්ශනයෙන් සහ විනාශයෙන් අතිශයින් බියට පත් වූ සොලී රජු, ගජබා රජුගේ ඉල්ලීමට එකඟ විය. එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්, ලංකාවෙන් රැගෙන ගිය සිරකරුවන් දොළොස් දහසට අමතරව, වන්දි වශයෙන් සොලී දේශයෙන් තවත් දොළොස් දහසක පිරිසක් වහලුන් ලෙස ලංකාවට පිටත් කර හැරීමට එකඟ වූ බව පැවසේ. තවද, මෙම ගමනේදී පත්තිනි දේවියගේ සළඹ, පාත්‍රා ධාතුව සහ සිව් මහා දේවාලවලට අයිති වූ රන් ආයුධ ද ලංකාවට රැගෙන ආ බවට ජනප්‍රවාද තිබේ.

නීල මහා යෝධයාගේ මෙම වීර ක්‍රියාව ශ්‍රී ලංකාවේ සංස්කෘතික හා ආගමික පසුබිමට ද බලපා ඇත. ඇතැම් මතවලට අනුව, මෙම ජයග්‍රහණය සිහිපත් කිරීම සඳහා දේවාල ඇසළ පෙරහර ආරම්භ වන්නට ඇති අතර, පත්තිනි සළඹ ගෙන ඒම හේතුවෙන් පත්තිනි දේවියගේ ඇදහිල්ල ශ්‍රී ලංකාවේ ව්‍යාප්ත වීමට ද මෙය හේතු විය. නීල මහා යෝධයාගේ කතාව ශ්‍රී ලංකා ජාතියේ ආත්ම විශ්වාසය, දේශප්‍රේමය සහ ශක්තිය සංකේතවත් කරන ප්‍රධාන චරිතයක් ලෙස සදාකාලිකවම පවතී.