අවසාන පිටුව හුදු අහඹුවක් නොවූ විට: විජයතුංග සූරීන්ගේ පෙරනිමිත්ත

අප රටේ සිටි විශිෂ්ටතම භාෂා විශාරදයන්ගෙන් කෙනෙකු වූ ආචාර්ය හරිශ්චන්ද්‍ර විජයතුංග සූරීන් 2025 නොවැම්බර් මස 12 වන දින වයස අවුරුදු 94ක ආයු කාලයක් විඳ දැයෙන් සමු ගත්තේය. ඔහු බහුශ්‍රැතයෙක්, ශබ්දකෝෂ සම්පාදකයෙක්, ලේඛකයෙක්, ගුරුවරයෙක්, නීතිඥයෙක් සහ පරිවර්තකයෙක් වශයෙන් සිංහල භාෂාව වෙනුවෙන් අමිල මෙහෙයක් කළේය. දේශපාලඥයකු ලෙස ද ඔහුගේ භූමිකාව කැපී පෙනුණු සමයක් විය. සිංහල භාෂාවට ඔහු කළ විශිෂ්ටතම දායාදයන් අතුරින් ප්‍රමුඛ නිර්මාණයක් ලෙස ගුණසේන මහා සිංහල ශබ්දකෝෂය සැලකිය හැකිය. එතෙක් මෙතෙක් අප රටේ බිහි වූ විශාලතම සිංහල - සිංහල ශබ්දකෝෂය එය යැයි හැඳින්වීමේ අතිශයෝක්තියක් නොමැත.

කෙසේ නමුත් මේ පවසන්නට සැරසෙන්නේ එම ශබ්දකෝෂය පිළිබඳ හෝ සිංහල භාෂාව වෙනුවෙන් ඔහු සිදු කළ මෙහෙය පිළිබඳ හෝ නොවේ. මෙය එක්තරා ගුප්ත කාරණයකි. එවැනි විශ්වාසයන්ගේ පදනමක් නොපැවතිය ද, යම් යම් සිදුවීම් ගලපද්දී, එවැනි කාරණා ඉස්මතු වීමෙහි යම්කිසි ආශ්වාදනීය ස්වභාවයක් තිබේ. ඒ අන් කිසිවක් නොව ඔහු විසින් සම්පාදනය කරන ලද ගුණසේන මහා සිංහල ශබ්දකෝෂයේ අවසන් පිටුව සම්බන්ධයෙනි. එහි පිටු අංකය 2025 යි. ඒ මේ අභිමානවත් විද්වතාගේ ජීවිතයේ අවසන් පරිච්ඡේදය සනිටුහන් කළ 2025 වසර සමග සමපාත වෙයි. ඒ වසරේ අංකයම ඔහුගේ ශාස්ත්‍රීය කෘතියේ අවසන් පිටුව සනිටුහන් වීම, අතිශයින්ම සංකේතාත්මක යැයි හැඟේ. මෙය අද්භූත යැයි කීවත්, නැතහොත් හෘදයාංගම අහඹුවක් යැයි කීවත්, එය මුළු ජීවිතයම භාෂාවට කැප කළ පුරුෂයකුගේ ගුප්ත සංකේතයක් බඳු ය.

ඉතිහාසයේ සංකේතාත්මක සිදුවීම්

ආචාර්ය විජයතුංග සූරීන්ගේ කතාව මෙවැනි එකම කතාව නොවේ. ඉතිහාසය පුරාම, විවිධ පුද්ගලයන්ගේ අවසන් කෘති, දිනයන්, හෝ නිර්මාණශීලී සලකුණු ඔවුන්ගේ මරණය සමග පුදුමාකාර ලෙස බැඳී ගිය අවස්ථාවන් හමු වේ. මේවා හුදු අහඹු සිදුවීම් වුවත්, අපගේ මතකයන් තුළ ඒවාට බොහෝ විට මිත්‍යා විශ්වාස සම්බන්ධ කරන්නට අප තුළ සැඟවුණු කැමැත්තක් පවතී.

නිර්මාණකරුවන්ගේ අවසානය ඔවුන්ගේ ජීවිතය සංකේතාත්මක ලෙස පිළිබිඹු කරන මෙවැනි ප්‍රසිද්ධ උදාහරණ කිහිපයක් තිබේ. සුප්‍රකට ඇමරිකානු ලේඛක මාර්ක් ට්වේන් උපන්නේ 1835 දී හැලීගේ ධූමකේතුව දර්ශනය වූ වසරේදී ය. ඔහු ප්‍රසිද්ධියේ ප්‍රකාශ කළේ, “මම හැලීගේ ධූමකේතුව සමඟ ආවා… මම ඒ සමඟම යන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා” කියාය. පුදුමයකට මෙන් ඔහු මිය ගියේ ධූමකේතුව නැවත පැමිණි 1910 දී ය. එමෙන්ම, විලියම් ෂේක්ස්පියර් සහ මිගෙල් ද සර්වන්ටෙස් යන දෙදෙනාම 1616 අප්‍රේල් 23 වන දින මිය ගිය බව කියනු ලැබේ. එංගලන්තයේ ඒ වන විටත් ජුලියන් දින දර්ශනය භාවිතයේ පැවතිය ද, මිගෙල් ද සර්වන්ටෙස් ජීවත් වූ ස්පාඤ්ඤය ඒ වන විට ග්‍රෙගෝරියන් දින දර්ශනය භාවිත කරන්නට පටන් ගෙන තිබුණි. රටවල් දෙකේ දින දර්ශන වෙනස් වුවද, මෙම පොදු දිනය බලවත් සංකේතාත්මක බැඳීමක් ඇති කළ අතර, යුනෙස්කෝව විසින් අප්‍රේල් 23 ලෝක පොත් දිනය ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කිරීමට පවා එය හේතු විය.

මේ අහඹු සිදුවීම් අද්භූත ලෙස හැඟෙන්නේ ඇයි?

යම් නිර්මාණකරුවෙකුගේ අවසන් හෝ විශේෂිත කෘතියක් සහ ඔහුගේ මරණය අතර ඇති කැපී පෙනෙන ගැළපීම් බොහෝ විට හුදු අහඹු සිදුවීමකට වඩා ගුප්ත ස්වභාවයක් ලෙස අපට දැනේ. වෙනත් ආකාරයකින් පවසතොත් එසේ සිතන්නට අප තුළ නිසඟ කැමැත්තක් පවතී. ඒ මිනිසා ගුප්ත කාරණා කෙරෙහි දක්වන ස්වාභාවික කැමැත්ත ය. මාක් ට්වේන් (Mark Twain) හැලීගේ ධූමකේතුව සමඟ පැමිණීම සහ යාම ගැන කතා කර ඇත්ත වශයෙන්ම ධූමකේතු වසරකදී මිය යන විට, එය අහම්බයක් බව අප දැන සිටියද, එයට ගුප්ත බවක් ආරෝපණය කරන්නට මිනිසා තුළ සැඟවුණු කැමැත්තක් පවතී.

සංස්කෘතික පරිසරය ද මෙම බලපෑම තවත් ශක්තිමත් කරයි. අපගේ සංස්කෘතිය තුළ ද අහඹු සිදුවීම් ලෙස පැහැදිලිව පෙනෙන ඒවාට ගුප්ත බව ආරෝපණය වූ අවස්ථාවන් ඕනෑ තරම් සොයා ගත හැකිය. හරිශ්චන්ද්‍ර විජයතුංගයන්ගේ මරණයේ වර්ෂය ඔහු කළ විශිෂ්ට කෘතියක අවසන් පිටුවේ අංකය සමග ගලපා එය හුදු අහඹුවක් පමණක් නොව යම්කිසි ගුප්ත කාරණයක් ද සැඟවී ඇතැයි පවසා, එය විශ්වාසයක් බවට පත් කරන්නට අප තුළ පෙළඹවීමක් ඇති කරන්නේ කාලයක් අප වටා තිබූ සංස්කෘතික සාධකයන් ය. එය යම්කිසි විශිෂ්ටයකු තමා මිය යන වර්ෂය කලින් දැන සිට එය ගුප්ත සංකේතයක් ආකාරයෙන් සඳහන් කර තිබුණා වැනිය.

බොහෝ සංස්කෘතීන් තුළ ජීවිතය වටයක් සම්පූර්ණ කරන බවටත්, ගමනක අවසානය එහි ආරම්භය පිළිබිඹු කරන බවටත් අදහසක් පවතී. භාෂාවට හා ශාස්ත්‍රීය කටයුතුවලට වෙන් කළ නොහැකි ලෙස බැඳී සිටි ආචාර්ය හරිශ්චන්ද්‍ර විජයතුංග වැනි අයෙකු සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, ඔහුගේ ශබ්දකෝෂයේ අවසාන පිටුවේ ඔහු ලොවින් සමුගත් වර්ෂයම සටහන් වී තිබීම එවැනි කාරණාවක් සේ හැඟේ.

ආචාර්ය හරිශ්චන්ද්‍ර විජයතුංග සූරීන්ගේ වියෝව, ඔහුගේ විශිෂ්ටතම කෘතියක අවසන් පිටුව සමඟ සමපාත වීම, නිර්මාණකරුවෙකුගේ ජීවිතය සහ ඔහුගේ කෘතියක අද්භූත ගැළපීම පිළිබඳ සදාකාලික සංසිද්ධියක මෑතක දී සිදු වූ නිදසුනක් ලෙස සඳහන් කළ හැකිය. එවැනි අහඹු සිදුවීම් අපට මතක් කර දෙන්නේ, ජීවිතය බොහෝ විට අනපේක්ෂිත වුවද, අපගේ අවසන් උරුමය ගැඹුරින් චේතනාන්විත ලෙස දැනෙන ආකාරයෙන් දෝංකාර දිය හැකි බවය.

24 දා සිට බැංකු කාඩ්වලින් බස්වල යන්න පුළුවන්ද?

තනිකම නිසා සීමාව ඉක්මවූ සත්ත්ව රැකවරණය - The Compulsive Nature of Animal Hoarding: A Response to Social Isolation

බොහෝ සමාජවල, ඉබාගාතේ යන බල්ලන් සහ බළලුන් වෙනුවෙන් තම ජීවිතය කැප කරන මිනිසුන් සිටිති. ඔවුන් සතුන් බේරා ගනී. ඔවුන්ට ආහාර දෙයි. අතහැර දැමූ හෝ හිංසාවට ලක් වූ අයට සැනසීම ලබා දෙයි. ඔවුන්ගේ නිවෙස් බොහෝ විට වෙන යන්නට තැනක් නැති සතුන් සඳහා ආරක්ෂිත තෝතැන්නක් බවට පත් වේ.

මෙම කරුණාව පහසුවෙන් අගය කළ හැකිය. එය මනුෂ්‍ය ස්වභාවයේ මෘදු පැත්ත පෙන්වයි.

එහෙත් ඇතැම් විට මෙම දයාව වෙනත් ආකාරයක් ගනී. ඇතැම් පුද්ගලයන් තමන්ට බලා ගැනීමට හැකි ප්‍රමාණයට වඩා වැඩි සතුන් සංඛ්‍යාවක් රැගෙන ඒමට පටන් ගනී. ඔවුන්ගේ නිවෙස් තදබදයට, අපිරිසිදු තත්ත්වයට පත් වී, ලොම්, කෑම බඳුන්, සහ සතුන්ගේ අපද්‍රව්‍යවලින් අවුල් වෙයි. ඔවුහු තම මුළු දවසම මෙම සුරතලුන් සමඟ ගත කරන අතර, බොහෝ විට බාහිර ලෝකයෙන් හුදෙකලා වෙති.

මෙය හුදෙක් අසාමාන්‍ය හැසිරීමක් නොවේ; එය ‘සතුන් ගොඩගැසීම‘ (animal hoarding) ලෙස හැඳින්වෙන මනෝවිද්‍යාත්මක තත්ත්වයකි. එහිදී ආදරය අධික වී, අසමතුලිත වී, අවසානයේ හානිකර තත්ත්වයට පත් වේ.

සෞඛ්‍ය සම්පන්න සත්කාරය හා පාලනය කළ නොහැකි ආශාව

සෞඛ්‍ය සම්පන්න ලෙස සතුන්ට දක්වන සත්කාරයට ආදරය, වගකීම, සහ අවබෝධය ඇතුළත් වේ. බොහෝ සුරතල් සතුන්ගේ හිමිකරුවන් තම සීමාවන් තේරුම් ගෙන, තම සුරතලුන්ට නිසි ආහාර, සනීපාරක්ෂාව, වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර, සහ පිරිසිදු පරිසරයක් ලැබෙන බව සහතික කරති. සතුන් සැබෑ ලෙස ගලවා ගන්නන් ද දන්නේ ඔවුන්ගේ අරමුණ සතුන් පුනරුත්ථාපනය කිරීම සහ හැකි විට ඔවුන්ට සුදුසු නව නිවෙස් සොයා දීම බවයි.

කෙසේ වෙතත්, සතුන් ගොඩගැසීම ආරම්භ වන්නේ උදව් කිරීමට ඇති ආශාව පාලනය කළ නොහැකි තත්ත්වයට පත්වන විටය. පාලනය කළ හැකි සුරතලුන් සංඛ්‍යාවක් හදා ගැනීම වෙනුවට, පුද්ගලයන් තමන් සොයා ගන්නා සෑම සතෙකුම හෝ තමන් වෙත ගෙන එන සෑම සතෙකුම හදාවඩා ගන්නට පටන් ගනී. ඔවුන්ගේ වාසස්ථාන දිනෙන් දින අපිරිසිදු වේ. බල්ලන් සහ බළලුන් මුළුතැන්ගෙයි ප්‍රදේශ, නිදන කාමර, සහ ගෙවතු පුරා නිදහසේ සැරිසරන අතර සෑම තැනකම මළමුත්‍ර පහ කරති. සතුන් ගොඩගසන බොහෝ දෙනෙක් මෙම මළමුත්‍රවල ගන්ධය නොදැනීමට පටන් ගන්නේ ඔවුන්ගේ චිත්තවේගීය බැඳීම නිසා යථාර්ථය යටපත් වීම හේතුවෙනි.

ඔවුන්ට මේ සියල්ල දැනෙන්නේ ආදරය ලෙසයි. නමුත් එය සමබරතාවය නැති වී ගිය ආදරයකි.

එය සිදු වන්නේ ඇයි: සතුන් ගොඩගැසීමේ චිත්තවේගීය හේතු

සතුන් ගොඩගැසීම බොහෝ විට වේදනාබර වූ හේතූ නිසා ආරම්භ විය හැකිය.

• තනිකම: වඩාත් පොදු කාරණය වන්නේ තනිකමයි. චිත්තවේගීයව අතහැර දැමූ හෝ සමාජයෙන් කොන් වූ බවක් දැනෙන පුද්ගලයින් බොහෝ විට සතුන්ගේ කොන්දේසි විරහිත සෙනෙහසින් සැනසීම සොයා ගනී. බල්ලෙකු හෝ බළලෙකු කිසි විටෙකත් තමා හදා වඩා ගන්නා පුද්ගලයා අත්හැර යන්නේ නැත. මෙම චිත්තවේගීය ආරක්ෂාව ඇබ්බැහි වීමක් බවට පත් වේ.
• අතීත කම්පනය හෝ ශෝකය: අහිමි වීමක් හෝ චිත්තවේගීය වේදනාවක් අත්විඳ ඇති ඇතැම්හු ආදරය පිළිබඳ හැඟීමක් නැවත ගොඩනැගීමට මාර්ගයක් ලෙස සතුන් භාවිතා කරති. සතුන් රැකබලා ගැනීම වේදනාවෙන් ගැලවීම සඳහා ආරක්ෂක පලිහක් බවට පත් වේ. එය ගැඹුරු චිත්තවේගීය තුවාලවලට මුහුණ දීම වළක්වා ගැනීමේ මාර්ගයකි. සැනසීම ලෙසින් ආරම්භ වන දේ සෙමින් මානසික ව්‍යාධියක් බවට පත් වේ.
• ළමා කාලයේ අනාරක්ෂිත බැඳීම්: යම් පුද්ගලයෙකුට ළමා කාලයේදී ස්ථාවර සෙනෙහසක් හෝ පෝෂණයක් අත්විඳීමට නොලැබුනේ නම්, ඔවුන්ට මඟ හැරුණු චිත්තවේගීය සම්බන්ධතාව ඇති කර ගැනීම සඳහා පසුකාලීනව සතුන් වෙත හැරිය හැකිය. මෙම බැඳීම ඇතැම් විට අධික වේ.
• මානසික තත්ත්වයන්: විෂාදය, කාංසාව, හෝ උමතු ප්‍රවණතා වැනි තත්ත්වයන් මේ තත්ත්වය තවත් නරක අතට පත් කළ හැකිය. එම පුද්ගලයා අවංකවම විශ්වාස කරන්නේ තමන් ජීවිත බේරා ගන්නා බවත්, තමන් තරම් හොඳින් වෙන කිසිවෙකුටත් සතුන් බලා ගත නොහැකි බවත්ය. කාලයාගේ ඇවෑමෙන්, චිත්තවේගීය අවශ්‍යතාවය තර්කයට වඩා ශක්තිමත් වේ.

යහපත් චේතනාවක් හානිකර චක්‍රයක් බවට වර්ධනය වන්නේ කෙසේද?

සතුන් ගොඩගැසීම සාමාන්‍යයෙන් ක්‍රමයෙන් වර්ධනය වේ. එය බොහෝ විට ආරම්භ වන්නේ තනි ඉබාගාතේ යන සතෙකු බේරා ගැනීමෙනි. එම ක්‍රියාව චිත්තවේගීය සහනයක් සහ අරමුණක් පිළිබඳ හැඟීමක් ගෙන එයි. තවත් සතෙකු, පසුව තවත් සතෙකු වශයෙන් එය කෙමෙන් වර්ධනය වෙයි. ඉක්මනින්ම, පුද්ගලයා තමන්ට හමු වන සෑම ඉබාගාතේ යන සතෙකුටම වගකිව යුතු බවක් දැනෙන්නට පටන් ගනී. ඔවුන් කිසියම් සතෙකු අත්හැරියහොත් වරදකාරී හැඟීමක් පවා ඇති විය හැකිය.

සංඛ්‍යාව වැඩි වන විට, සනීපාරක්ෂක ප්‍රමිතීන් පහත වැටෙන නමුත් ඒ සත්‍යය ප්‍රතික්ෂේප කිරීමේ ස්වභාවය වැඩි වේ. නිවස ශබ්දයෙන්, ගන්ධයෙන් සහ අවුල්වලින් පිරී යයි. මිනිස් වාසස්ථානය සහ සත්ත්ව වාසස්ථානය අතර පැහැදිලි සීමාවක් තවදුරටත් නොමැත. එසේ වුවද, ගොඩගසන්නන් බොහෝ විට අවධාරණය කරන්නේ සතුන් සතුටින් හා නිරෝගීව සිටින බවයි.

සතුන් ගලවා ගන්නන් සහ ගොඩගසන්නන් අතර වෙනස

වගකිවයුතු රැකබලා ගන්නෙකු සීමාවන් තේරුම් ගනී.

• ඔවුන් මිනිසුන් සහ සතුන් යන දෙදෙනාටම පිරිසිදු, ආරක්ෂිත නිවසක් පවත්වා ගෙන යයි.
• ඔවුන් පශු වෛද්‍ය ආධාර පතයි, සත්ත්ව සෞඛ්‍යය නිරීක්ෂණය කරයි. තම සුරතලුන්ගේ පෝෂණය සහ සුවපහසු බව සහතික කරයි.
• වැදගත්ම දෙය නම්, ඔවුන් සතුන් වෙනත් සත්කාරක නිවෙස්වලට හදා ගැනීමට ලබා දීමට කටයුතු කිරීම සහ ඒ සඳහා කැමැත්තෙන් සිටීමයි.

සතුන් ගොඩගසන්නෙකුට කිසිම සතෙකුගෙන් වෙන්වීමට නොහැකි බවක් දැනේ.

• ඔවුන් විශ්වාස කරන්නේ තමන්ට පමණක් ආදරය සහ ආරක්ෂාව සැපයිය හැකි බවයි.
• ඔවුන්ගේ නිවෙස් ක්‍රමයෙන් අවුල් සහගත හා අපිරිසිදු වන අතර, සතුන් බොහෝ විට ආතතිය, අසනීප හෝ මන්දපෝෂණය වැනි සලකුණු පෙන්වයි.
• ඔවුන්ගේ චිත්තවේගීය ලෝකයේ කේන්ද්‍රස්ථානය සතුන් බවට පත්වන බැවින් සමාජ සම්බන්ධතා මැකී යයි.

ගැටලුවේ බලපෑම

ගොඩගසන්නන් සතුන් ආරක්ෂා කරන බව විශ්වාස කළද, සත්‍ය තත්ත්වය වන්නේ එය බොහෝ විට දුක් විඳීමට හේතු වන බවය.

• සතුන් කෙරෙහි බලපෑම: අධික තදබදය සතුන් අතර ආතතිය, රෝග සහ දුර්වල පෝෂණයට මඟ පාදයි. බොහෝ සතුන්ට අවශ්‍ය තරම් ආලෝකයක්, නැවුම් වාතය නොතිබිය හැකිය. සතුන්ගේ සංඛ්‍යාව අධික වෙද්දී වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර අවශ්‍ය සතුන්ට ඒවා ලබාදීම පවා මඟහැරී යා හැකිය.
• පුද්ගලයා කෙරෙහි බලපෑම: සතුන් රැකබලා ගන්නා පුද්ගලයා ද දුක් විඳියි. අපිරිසිදු තත්වයන් සහ නිරන්තර ආතතිය හේතුවෙන් ඔවුන්ගේ ශාරීරික සෞඛ්‍යය පිරිහීමට ඉඩ ඇත. චිත්තවේගීයව, ඔවුන් වඩාත් හුදකලා වන අතර, බිඳ දැමීමට අපහසු චක්‍රයක් නිර්මාණය කරයි.
• ප්‍රජාව කෙරෙහි බලපෑම: අසල්වැසියන් ගන්ධය, ශබ්දය, හෝ රෝග පිළිබඳ කනස්සල්ලෙන් පීඩා විඳිය හැකිය.

මේ තත්ත්වය මානසික රෝගී තත්ත්වයක් ලෙස එකවර පෙනුන ද, එතැන ඇත්තේ සුව නොවූ චිත්තවේගීය වේදනාවන්ට ප්‍රතිචාර වශයෙන් සිදුවන්නක් ලෙසිනි.

අප සතුන් ගොඩගසන පුද්ගලයෙකුට මුහුණ දෙන විට, ක්ෂණිකව විවේචනය කිරීමට පෙළඹීමක් ඇති විය හැකිය. නමුත් රළු විනිශ්චය බොහෝ විට තත්වය නරක අතට හරවයි. සතුන්ට ආදරය කිරීම මනුෂ්‍යයෙකු වීමේ සුන්දර කොටසකි. නමුත් ආදරය සීමාව ඉක්මවා ගිය විට හානිකර වේ.