ශ්රී ලංකාවේ ‘දිට්වා’ සුළි කුණාටුවෙන් පසු සිදු වූ දරුණු නාය යෑම්වලින් අනතුරුව, මානුෂීය සහ පාරිසරික ඛේදවාචකයට සමගාමීව තවත් අමුතු කතාවක් මතුවෙමින් තිබේ. ඒ අන් කිසිවක් නොව, මේ ආපදාව සම්පූර්ණයෙන්ම ස්වාභාවික නොවන බවට යෝජනා කරන ප්රකාශයන් රැල්ලකි. සමාජ මාධ්ය වේදිකාවල, ගමන්බිමන් යන අතරමග, කාර්යාලවල සහ ඇතැම් ප්රසිද්ධ රැස්වීම්වල, මෙම නාය යෑම් මිනිසා විසින් සිදු කරන ලද මැදිහත්වීමක ප්රතිඵලයක් බවට වූ කතා පැතිරෙමින් තිබේ. ඇතැම්විට එක්සත් ජනපදය හෝ වෙනත් බටහිර රටවල් මෙයට සම්බන්ධ බවට ද චෝදනා එල්ල වී ඇත. මෙම ප්රකාශයන් බොහොමයකට මූලික වී ඇත්තේ ‘දිශාගත බලශක්ති ආයුධයක් (Directed Energy Weapon - DEW)’ නැමැති සංකල්පයයි. අධික වර්ෂාව ඇති කිරීමට, භූමිය අස්ථායි කිරීමට හෝ භූගෝලීය බිඳ වැටීමක් ඍජුවම ඇති කිරීමට මෙම ආයුධය භාවිත කළ බවට චෝදනා කෙරේ.
මෙවැනි කථාන්දර ජනතාව අතරට යන්නේ මන්දැයි තේරුම් ගැනීමට පළමුව, මේ සුළි කුණාටුව පිළිබඳ දන්නා දේ පැහැදිලි කර ගත යුතුය. ‘දිට්වා’ සුළි කුණාටුව ඉන්දියානු සාගරයේ උණුසුම් වූ සාගර මතුපිට උෂ්ණත්වය සහ හිතකර වායුගෝලීය තත්ත්වයන් හේතුවෙන් තීව්ර වූ නිවර්තන පද්ධතියකි. එය ශ්රී ලංකාවේ දැනටමත් සක්රීය මෝසම් තත්ත්වය සමඟ අන්තර්ක්රියා කිරීමේදී කෙටි කාලයක් තුළ අසාමාන්ය ලෙස අධික වර්ෂාපතනයක් ඇති කළේය. රටේ මධ්යම කඳුකර ප්රදේශ සහ බෑවුම් සහිත, වෙනස් වූ භූමියක් සහිත සහ දීර්ඝ කාලීන ජල අපවහන දුර්වලතා ඇති වෙනත් අවදානම් කලාප ඒවාට දරා ගත හැකි සීමාවට වඩා බෙහෙවින් වැඩි වර්ෂාවක් අවශෝෂණය කර ගත්තේය. මෙවැනි තත්ත්වයන් යටතේ නාය යෑම් යනු ශ්රී ලංකාවේ, විශේෂයෙන්ම දැඩි හෝ දිගු වර්ෂා කාලවලදී, නිතර වාර්තා වී ඇති සහ නැවත නැවත සිදු වන අනතුරකි.
නාය යෑම් ඇති වන්නේ එකම සාධකයකින් නොවන බව විද්යාත්මක තක්සේරු කිරීම් නිරන්තරයෙන් පෙන්වා දෙයි. ඒ වෙනුවට, බෑවුම් කෝණය, පසෙහි සංයුතිය, ජලය පිරී ඇති මට්ටම්, වෘක්ෂලතාදිය අහිමි වීම සහ අධික බෑවුම් ප්රදේශවල මාර්ග ඉදිකිරීම, ගල් කැඩීම් හා පිපිරවීම් සහ අවිධිමත් ඉදිකිරීම් වැනි මානව ක්රියාකාරකම්වල එකතුවක් හේතුවෙන් ඒවා ඇති වේ. සුළි කුණාටුවකින් ඇති වන වර්ෂාව ක්රියා කරන්නේ ස්වාභාවික හේතුවක් ලෙස මිස කෘත්රිම හේතුවක් ලෙස නොවේ. මන්දයත්, එය පාංශු හා පාෂාණ ස්ථරවල ඇති ජල පීඩනය ශීඝ්රයෙන් වැඩි කරන අතර, ඝර්ෂණය අඩු කර ගුරුත්වාකර්ෂණයට ඉතිරි දේ කිරීමට ඉඩ සලසයි. මේ අර්ථයෙන් ගත් කල, ‘දිට්වා’ නාය යෑම් යනු අප කවුරුත් දන්නා භූ භෞතික විද්යාත්මක හැසිරීම්වලට අනුකූල වේ.
එසේ වුවද, බලපෑමට ලක් වූ ප්රදේශවල බොහෝ පදිංචිකරුවෝ, නාය යාමට මොහොතකට පෙර විශාල පිපිරීම් හෝ ගිගුරුම් වැනි ශබ්ද ඇසුණු බව වාර්තා කළහ. බාහිර ආයුධයක් හෝ හිතාමතා කළ ක්රියාවක් මෙයට සම්බන්ධ බවට වන ප්රකාශයන්ට මෙම වාර්තා මූලික සාධකයක් වී තිබේ. එවැනි අත්දැකීම් ලද අය පවසන කතා සත්ය වුවද, ඒවා අර්ථකථනය කිරීම සඳහා කල්පනාකාරී පැහැදිලි කිරීමක් අවශ්ය වේ. නාය යාමේදී, බෑවුම් බිඳ වැටීමට ආසන්නයේ දී විශාල පිපිරුම් හෝ පැලෙන ශබ්ද ඇසීම අසාමාන්ය නොවේ. ජලයෙන් සංතෘප්ත වූ පොළොව චලනය වීමට පටන් ගන්නා විට, විශාල පාෂාණ හා පස් කොටස් පැලී යයි, ගස් කැඩී යයි. යටි බිම් කුහර කඩා වැටේ. විශේෂයෙන්ම කඳුකර ප්රදේශවල ශබ්දය දෝංකාර දී විශාල වන විට මෙම ක්රියාවලීන් මගින් පිපිරීම්වලට සමාන තියුණු, කම්පන සහගත ශබ්ද ජනනය විය හැකිය. ඊට අමතරව, හදිසි ගල් පෙරළීම්, පොළොව යට වායුව සම්පීඩනය වී ඇති අවකාශයන් (Air Pockets) පුපුරා යෑම හෝ කුණාටු හානි හේතුවෙන් ට්රාන්ස්ෆෝමර් අක්රිය වීම පවා දැඩි කාලගුණික සිදුවීම් අතරතුර පිපිරෙන ශබ්ද ඇති කළ හැකිය.
මනෝවිද්යාත්මක සාධක ද මෙහිදී බලපායි. බිය, අඳුර, අධික වර්ෂාව, සහ අවිනිශ්චිත කාලවලදී, මිනිස් සංජානනය තීව්ර වේ. විශේෂයෙන්ම මිනිසුන් එවැනි වාතාවරණයක් තුළ කනස්සල්ලෙන් සිටින විට හෝ අවුල් සහගත තත්ත්වයට හේතුවක් සොයන විට සන්සුන් තත්ත්වයන් යටතේ ඇසෙන ස්වාභාවික ශබ්දයක්, ආපදාවක් අතරතුර ඉතා වෙනස් ලෙස අර්ථකථනය කළ හැකිය. මෙම කාලය තුළ ශ්රී ලංකාවේ ආයුධ භාවිතයට අනුකූල කෘත්රිම බලශක්ති විසර්ජන, පිපිරීම්, හෝ විෂමතා පිළිබඳ කිසිදු සාක්ෂියක් භූ කම්පන දත්ත, චන්ද්රිකා රූප, හෝ වායුගෝලීය මිනුම් මගින් පෙන්වා දී නොමැත.
දිශාගත බලශක්ති ආයුධ (DEW) වටා ඇති වී තිබෙන කතා බහ අපගේ අවබෝධය තවදුරටත් සංකීර්ණ කරයි. DEW යනු මනඃකල්පිත ඒවා නොවේ; ඒවා හමුදා තාක්ෂණික ආයුධ කාණ්ඩයක් ලෙස පවතී. කෙසේ වෙතත්, යථාර්ථයේ දී, ඒවා සීමිත උපායශීලී අරමුණු සඳහා නිර්මාණය කරන ලද ඉහළ විශේෂිත පද්ධති වේ. පවතින හෝ පර්යේෂණාත්මක DEW මූලික වශයෙන් සැලසුම් කර ඇත්තේ ඩ්රෝන යානා අක්රීය කිරීමට, ඉලෙක්ට්රොනික උපකරණවලට බාධා කිරීමට හෝ ඇතැම් අවස්ථාවලදී මාරක නොවන ලෙස සමූහයක් පාලනය කිරීම සඳහා ය. මෙම පද්ධති ක්රියා කරන්නේ සාපේක්ෂව කෙටි දුරක් පුරා වන අතර, ඍජු දෘෂ්ටි රේඛාවක් අවශ්ය වේ. එමෙන්ම විශාල බලශක්තියක් පරිභෝජනය කරන අතර, වර්ෂාව, ආර්ද්රතාවය, සහ වලාකුළු වැනි වායුගෝලීය තත්ත්වයන් යටතේ භාවිත කිරීමේ හැකියාව සීමා වේ.
වැදගත්ම දේ නම්, දිශාගත බලශක්ති පද්ධතියකට සුළි කුණාටුවක් නිර්මාණය කිරීමට, කුණාටුවක් මෙහෙයවීමට, විශාල ප්රදේශයක් පුරා වර්ෂාපතනයක් ජනනය කිරීමට, හෝ දුර සිට මුළු කඳු බෑවුම් අස්ථායී කිරීමට හැකි බවට විශ්වාසදායක විද්යාත්මක යාන්ත්රණයක් නොමැති වීමයි. කාලගුණික පද්ධති ක්රියා කරන්නේ වත්මන් මානව තාක්ෂණයට පාලනය කළ හැකි ඕනෑම දෙයකට වඩා බෙහෙවින් විශාල අවකාශීය හා බලශක්ති පරිමාණයක් මතය. වඩාත්ම දියුණු හමුදාවන්ට පවා නිවර්තන සුළි කුණාටුවක් නිර්මාණය කිරීමට හෝ මෙහෙයවීමට අවශ්ය බලශක්ති ප්රමාණය ඇතුළු කිරීමට හෝ හැසිරවීමට නොහැකිය. DEW වලට එසේ කළ හැකි බවට වන ප්රකාශ සත්ය නමුත් එය සීමිත හමුදා පර්යේෂණ සහ විද්යා ප්රබන්ධ යන රේඛාව අතර පවතින්නකි.
ආපදාවන් විදේශීය බලවතුන්ට ආරෝපණය කිරීමේ ප්රවණතාව ශ්රී ලංකාවට පමණක් සුවිශේෂී නොවේ. ගෝලීය වශයෙන්, භූමිකම්පා, ගංවතුර, ලැව් ගිනි, සහ වසංගතවලින් පසු මෙවැනිම කතා මතුවෙයි. එවැනි පැහැදිලි කිරීම් බොහෝ විට ඇති වන්නේ ඓතිහාසික අවිශ්වාසය, භූ දේශපාලනික ආතතීන් සහ මහා පරිමාණ දුක් වේදනා හමුවේ ඇති වන අසරණ බව යන සාධකවල එකතුවකිනි. අනිෂ්ට අරමුණකින් තොරව වුවද, ස්වාභාවික පද්ධති, දීර්ඝ කාලීන පාරිසරික අක්රමිකතා සමඟ එක්ව ව්යසනකාරී ප්රතිඵල ඇති කළ හැකි බව පිළිගැනීමට වඩා බාහිර පාර්ශ්වයකට දොස් පැවරීම චිත්තවේගීය වශයෙන් වඩා තෘප්තිමත් විය හැකිය.
දේශගුණික විපර්යාස තවත් සංකීර්ණ කාරණයක් එක් කරන බව හඳුනා ගැනීම ද වැදගත් ය. තනි කුණාටුවක් දේශගුණික විපර්යාසවලට පමණක් ආරෝපණය කළ නොහැකි වුවද, උණුසුම් සාගර සහ වෙනස් වූ වායුගෝලීය සංසරණ රටා මගින් වඩාත් තීව්ර වර්ෂාපතන තත්ත්වයන් ඇති වීමේ සම්භාවිතාව වැඩි කරයි. මෙය, දැනටමත් ඉහළ භූගෝලීය සහ පාරිසරික අවදානමකට මුහුණ දෙන ශ්රී ලංකාව වැනි රටවල නාය යෑම් නිතර සිදුවීමට හා වඩාත් දරුණු වීමට හේතු වේ. තහවුරු නොකළ ආයුධයක් පසුපස හඹා යමින් ඒවා පිළිබඳ විමර්ශනය කරමින් කාලය ගත කරනවාට වඩා මනා ඉඩම් භාවිත සැලසුම්කරණය, පූර්ව අනතුරු ඇඟවීමේ පද්ධති, බෑවුම් ස්ථායීකරණය, සහ ආපදා සූදානම වැනි ප්රායෝගික විසඳුම් කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීම වඩාත් ඵලදායකය.
අවසාන වශයෙන්, දිශාගත බලශක්ති ආයුධ සීමිත හමුදා තාක්ෂණයන් ලෙස පැවතුනද, ඒවා ‘දිට්වා’ සුළි කුණාටුව හෝ ඉන් පසු ඇති වූ නාය යෑම් ඇති කිරීමට භාවිත කළ බවට කිසිදු තාක්ෂණික, විද්යාත්මක හෝ නිරීක්ෂණාත්මක සාක්ෂියක් නොමැත. වාර්තා වූ පිපිරෙන ශබ්ද, නාය යාම් සහ දැඩි කාලගුණයට සම්බන්ධ ස්වාභාවික ක්රියාවලීන් මගින් විශ්වාසදායක හා විද්යාත්මකව පැහැදිලි කළ හැකිය. ආපදාව සත්ය වූ අතර, දුක් වේදනා ප්රතික්ෂේප කළ නොහැකි නමුත්, විදේශීය ලෙස සැලසුම් කරන ලද විනාශය පිළිබඳ ප්රකාශයන් සත්ය කරුණු මත පදනම් නොවේ. අනාගත අවදානමට මුහුණ දීම සඳහා අවධානය යොමු කළ යුත්තේ කුමන්ත්රණ මත නොව පාරිසරික කළමනාකරණය සහ සාක්ෂි මත පදනම් වූ ආපදා අවම කිරීම මත ය.
No comments:
Post a Comment
මේ ලිපිය හොඳද? ප්රයෝජනවත්ද? වැඩක් නැත්ද? විකාරයක් වගේ පේනවද?
ඔබට ඒ ගැන සිතෙන ඕනම අදහසක් මෙහි සටහන් කරන්න.
ඒ ගැන දෙවරක් නොසිතන්න